کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر یزدانی

مراحل تزریق و درمان دیسک کمر با دیسکوژل

دکترامیرحسین یزدانی
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
500 1404/07/23
(5) امتیاز

مقدمه

مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل یکی از موضوعاتی است که برای بسیاری از بیماران مبتلا به کمردرد مزمن و بیرون‌زدگی دیسک اهمیت زیادی دارد. این روش نوین با نام تزریق دیسکوژل به کمر شناخته می‌شود و به‌عنوان راهکاری کم‌تهاجمی، جایگزین جراحی باز شده است. در درمان دیسک کمر با تزریق دیسکوژل، بدون نیاز به بیهوشی عمومی یا بستری طولانی‌مدت، ماده‌ای مخصوص داخل دیسک تزریق می‌شود تا فشار داخلی آن کاهش پیدا کند و درد سیاتیکی یا تیرکشندهٔ پاها فروکش کند.

مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل | روند انجام

مراحل تزریق دیسکوژل به کمر

مراحل تزریق دیسکوژل به کمر یکی از مهم‌ترین بخش‌های روند درمان دیسک کمر با تزریق دیسکوژل است. این مراحل شامل چند گام دقیق و برنامه‌ریزی‌شده هستند که از بررسی اولیه تا مراقبت‌های پس از تزریق ادامه پیدا می‌کنند. اجرای درست هر مرحله نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت درمان و کاهش درد بیمار دارد. در واقع، پزشک متخصص با تکیه بر تجربه و راهنمایی تصویربرداری، فرآیند را به‌گونه‌ای انجام می‌دهد که بیشترین تأثیر را بر دیسک آسیب‌دیده بگذارد و کمترین آسیب به بافت‌های اطراف وارد شود. در ادامه، گام‌به‌گام تمام مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل را توضیح می‌دهیم تا بدانید در هر مرحله چه اقداماتی صورت می‌گیرد، چرا مهم است و چه انتظاری می‌توانید از آن داشته باشید.

ارزیابی دقیق وضعیت بیمار

در اولین گام از مراحل تزریق دیسکوژل به کمر، پزشک متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی وضعیت دیسک و عصب‌های کمری را بررسی می‌کند. در این مرحله، از بیمار درباره سابقهٔ درد، نوع فعالیت روزمره و درمان‌های قبلی پرسیده می‌شود. سپس تصویربرداری MRI بررسی می‌شود تا مشخص گردد کدام دیسک بیرون‌زدگی دارد و میزان فشار بر ریشه عصب چقدر است.
هدف این مرحله، شناسایی دقیق محل آسیب و اطمینان از این است که بیمار گزینهٔ مناسبی برای درمان دیسک کمر با تزریق دیسکوژل هست یا نه. گاهی اگر دیسک بیش‌ازحد تخریب شده باشد یا علائم فلجی دیده شود، تزریق مناسب نیست و باید روش دیگری انتخاب شود. این ارزیابی پایهٔ اصلی تصمیم‌گیری برای شروع درمان است و دقت بالای آن موفقیت کل فرایند را تضمین می‌کند.

آماده‌سازی بیمار قبل از تزریق

در دومین گام از مراحل تزریق دیسکوژل به کمر، بیمار برای انجام درمان آماده می‌شود. این مرحله شامل بررسی فشار خون، حساسیت دارویی، کنترل قند خون و آموزش مراقبت‌های قبل از تزریق است. پزشک به بیمار توضیح می‌دهد که باید چند ساعت قبل از تزریق ناشتا باشد و داروهای خاصی مثل رقیق‌کننده‌های خون را موقتاً قطع کند.
در مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل، این آماده‌سازی بسیار مهم است چون به کاهش خطر عفونت، خونریزی یا واکنش حساسیتی کمک می‌کند. محیط اتاق عمل نیز استریل می‌شود و بیمار روی تخت مخصوص به شکم دراز می‌کشد. تیم درمانی مانیتورینگ قلب و تنفس را برقرار می‌کنند تا در تمام طول تزریق، وضعیت عمومی بدن پایدار باقی بماند.

 بی‌حسی موضعی و تعیین مسیر تزریق

در سومین مرحله از تزریق دیسکوژل به کمر، محل ورود سوزن مشخص می‌شود و با تزریق داروی بی‌حسی موضعی، ناحیه کاملاً بی‌حس می‌گردد. سپس پزشک با استفاده از دستگاه فلوروسکوپی (نوعی تصویربرداری زندهٔ پرتو ایکس)، مسیر سوزن را تا مرکز دیسک آسیب‌دیده هدایت می‌کند.
در این بخش از مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل، دقت و ظرافت فوق‌العاده بالاست چون کوچک‌ترین انحراف می‌تواند باعث آسیب به بافت عصبی شود. پزشک با کمک تصاویر زنده، سوزن را در موقعیت کاملاً دقیق قرار می‌دهد. این مرحله دردی ندارد چون بیمار تحت بی‌حسی کامل است، ولی هوشیار می‌ماند تا در صورت احساس فشار یا ناراحتی، پزشک را آگاه کند.

 تزریق مادهٔ دیسکوژل درون دیسک

چهارمین مرحله، مهم‌ترین بخش مراحل تزریق دیسکوژل به کمر است. در این مرحله، مادهٔ دیسکوژل که ترکیبی از الکل، ژلاتین و عنصر تنگستن است، به‌صورت آهسته داخل مرکز دیسک تزریق می‌شود. این ماده با پر کردن فضای درونی دیسک و جذب آب اضافی، باعث خشک شدن بخش بیرون‌زده می‌شود.
در روند درمان دیسک کمر با تزریق دیسکوژل، تأثیر اصلی همین ماده است که فشار داخل دیسک را کاهش می‌دهد و تماس آن با عصب سیاتیک را از بین می‌برد. پزشک حجم ماده را بر اساس اندازه و شدت بیرون‌زدگی تنظیم می‌کند و با کنترل تصویری لحظه‌به‌لحظه، اطمینان می‌یابد که دیسکوژل در محل درست پخش شده است.

فرم رزرو نوبت

 خارج کردن سوزن و پانسمان محل تزریق

در پنجمین گام از مراحل تزریق دیسکوژل به کمر، پس از اتمام تزریق، سوزن به‌آرامی خارج می‌شود و محل ورود آن با پانسمان استریل پوشانده می‌شود. این مرحله معمولاً کمتر از چند دقیقه طول می‌کشد. بیمار برای مدت کوتاهی در اتاق ریکاوری استراحت می‌کند تا علائم حیاتی پایدار بماند و اثربخشی اولیهٔ درمان ارزیابی شود.
در این بخش از مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل، پزشک توضیحاتی دربارهٔ مراقبت‌های اولیه ارائه می‌دهد؛ مثل پرهیز از رانندگی، خم شدن ناگهانی یا بلند کردن اجسام سنگین در ۴۸ ساعت نخست. معمولاً بیشتر بیماران چند ساعت بعد می‌توانند مرخص شوند و در منزل استراحت کنند.

 مراقبت‌های پس از تزریق

آخرین مرحله از مراحل تزریق دیسکوژل به کمر مربوط به مراقبت‌های بعد از درمان است. در این مرحله، بیمار باید طبق توصیهٔ پزشک از فعالیت‌های سنگین پرهیز کند و در صورت لزوم، از کمربند طبی برای حمایت ستون فقرات استفاده نماید.
در درمان دیسک کمر با تزریق دیسکوژل، رعایت این مراقبت‌ها اهمیت زیادی دارد چون دیسک در حال ترمیم و تثبیت است. پزشک معمولاً جلسات فیزیوتراپی و تمرین‌های کششی سبک را از هفتهٔ دوم تجویز می‌کند تا عضلات اطراف کمر تقویت شوند. بیشتر بیماران بین ۲ تا ۶ هفته بعد کاهش محسوس درد و افزایش تحرک را تجربه می‌کنند.

مشاوره رایگان

نتیجه گیری

مراحل درمان دیسک کمر با دیسکوژل نشان می‌دهد که با ارزیابی دقیق، تزریق هدفمند و مراقبت‌ پس از درمان می‌توان درد رادیکولار را کنترل کرد و تحرک را برگرداند. در تزریق دیسکوژل به کمر با هدایت تصویربرداری، فشار داخل دیسک کم می‌شود و تماس با ریشهٔ عصب کاهش پیدا می‌کند. رعایت توصیه‌های ۴۸–۷۲ ساعت اول و شروع توان‌بخشی سبک، سرعت بهبود را بالا می‌برد. اگر بین درمان محافظه‌کارانه و جراحی مردد هستید، این روش کم‌تهاجمی می‌تواند گزینهٔ منطقی باشد. برای تصمیم‌گیری، همین امروز نتایج MRI را همراه پزشک مرور کنید و نوبت ارزیابی بگیرید.

سوالات متداول

کاهش درد معمولاً به‌صورت تدریجی و از هفتهٔ اول تا ششم احساس می‌شود؛ اوج بهبود اغلب بین هفتهٔ دوم و چهارم گزارش می‌شود. پیگیری توان‌بخشی و پرهیز از بلندکردنِ اجسام سنگین، سرعت بهبود را بیشتر می‌کند.

خیر؛ کاندید مناسب کسی است که بیرون‌زدگی محدود با درد رادیکولار دارد و علائم حاد عصبی پیشرونده یا بی‌اختیاری ندارد. ارزیابی دقیق بالینی و MRI مشخص می‌کند درمان دیسک کمر با تزریق دیسکوژل انتخاب درستی هست یا نه.

استراحت نسبی، پرهیز از خمو راست شدید، نچرخاندن کمر به‌صورت ناگهانی و خودداری از رانندگی طولانی ضروری است. راه‌رفتنِ سبک در فواصل کوتاه و استفاده از کمپرس سرد کوتاه‌مدت در صورت حساسیت موضع کمک می‌کند.

امکان عود با فعالیت‌های غلط یا بی‌توجهی به عضلات مرکزی وجود دارد، اما با برنامهٔ تمرین‌درمانی، ارگونومی محل کار و کنترل وزن می‌توان ریسک را کم کرد. ویزیت‌های پیگیری برای تنظیم تمرین‌ها و اصلاح الگوهای حرکتی اهمیت دارد.

دیسکوژل کم‌تهاجمی است، برش پوستی ندارد، اغلب همان‌روز ترخیص انجام می‌شود و دورهٔ نقاهت کوتاه‌تری دارد. جراحی باز برای موارد پیشرفته با ناپایداری یا نقص عصبی پیشرونده مطرح می‌شود و به مراقبت پساجراحی گسترده‌تری نیاز دارد.

دکترامیرحسین یزدانی
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

من دکتر امیرحسین یزدانی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تهران با سابقه درمان بیش از 100 هزار بیمار در سال 1387 از دانشگاه شیراز با رتبه ممتاز در برد تخصصی فارغ‌التحصیل شدم. همچنین دوره تکمیلی جراحی‌های بسته ستون فقرات را در فرانسه گذراندم و علاوه بر آن دوره‌های دیگری را نیز در کشورهای هند، آلمان و آمریکا سپری کردم. از خدماتی که در کلینیک دکتر یزدانی به بیماران ارائه می‌دهیم باید به لیزر بیورزونانس، تزریق سلول بنیادی، تزریق دیسکوژل، طب سوزنی و ورزش DBC اشاره کنیم.

دیدگاه کاربران
چه امتیازی به این مقاله میدهید؟
بنر
درباره دکتر یزدانی

دکتر امیرحسین یزدانی، متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی، دارای گواهی بین‌المللی جراحی‌های بسته ستون فقرات از فرانسه است.

آدرس
تهران،چهارراه جهان کودک،ابتدای خیابان آفریقا،خیابان کیش،پلاک ۵۳
برای دریافت نوبت فرم زیر را پر کنید
رزرو نوبت 021-88196179