تزریق دیسکوژل
تزریق دیسکوژل
دیسک کمر در پی آسیب دیدگی و پارگی دیسک بین مهرهای و نشت محتوای ژل مانند درون آن به فضای اطراف دیسک را میدهد، در این فضا گیرندههای عصبی بسیار زیادی وجود دارد. دیسک بین به عنوان ضربه گیر عمل میکند. آناتومی دیسک و مهره شباهت بسیار زیادی به دونات دارد که اجزای داخلی آن توسط یک ماده ژله مانند پر شده است. دیسک بین مهرههای ستون فقرات در برابر ضربه و آسیب دیدگی محافظت میکند و انعطاف پذیری کافی برای کمر و گردن را فراهم میکند. متاسفانه دیسک بین مهرهها نسبت به ضربه آسیب پذیر است.
دیسکوژل یکی از روشهای موجود برای درمان فتق دیسک کمر است. دیسکوژل روشی است که طی آن ترکیبی از الکل، تنگستن، و سلولز که به صورت ژل در آمده است، به درون دیسک تزریق میشود. در اکثر موارد، فتق دیسک در پی فشار دیسک به ریشه عصب ایجاد میشود. این امر میتواند باعث درد، بی حسی، و ضعف در نقاطی از بدن شود که اعصاب تا آن محل امتداد مییابند. روشهای مختلفی برای درمان فتق دیسک وجود دارد. علائم و نشانههای فتق دیسک به صورت خود به خود طی مدت یک هفته تا یک ماه بهبود یابند، در اکثر موارد این عارضه ظرف مدت 6 ماه رفع میشود. دیسکوژل یک روش ایمن و ساده است و هیچ گونه عوارضی در ارتباط با محل تزریق گزارش نشده است.
علت فتق دیسک کمر
پارگیهای مکرر دیسک که در پی بلند کردن اجسام سنگین یا فرایند طبیعی پیری رخ میدهد میتواند باعث ایجاد پارگیهای کوچک در قسمت خارجی دیسک شود. دیسک آسیب دیده میتواند باعث بیرون زدگی، و برآمدگی دیسک به سمت خارج شود. برخی از علائم شایع فتق دیسک (که تحت عنوان لغزش دیسک نیز از آن یاد میشود) عبارتند از:
- بیماری تحلیل برنده دیسک: با بالا رفتن سن، مایع درون دیسک از بین میرود و دیسک خشک میشود. از آنجایی که مایع ژله مانند درون دیسک از ستون فقرات در برابر ضربه و آسیب دیدگی محافظت میکند، از دست دادن انعطاف پذیری دیسک میتواند ریسک ابتلا به فتق دیسک را افزایش دهد.
- ضربه به ستون فقرات: تصادفات خودرویی، آسیب دیدگی ناشی از ورزش، و سقوط ناگهانی از ارتفاع میتواند باعث فتق دیسک شود.
- کشیدگی مزمن: آثار ناشی از بلند کردن اشیا سنگین یا حالت نامناسب بدن هنگام بلند کردن اشیا میتواند باعث تحلیل رفتن دیسک شود.
- عادات ناسالم: چاقی شکمی، استعمال دخانیات، و عدم تحرک با افزایش میزان خشک شدگی دیسک، اعمال فشار غیر ضروری بر ناحیه لومبر، و کاهش انعطاف پذیری طبیعی دیسک منجر به فتق دیسک میشود.
این موارد باعث تغییر شکل دیسک میشوند و میزان انعطاف پذیری آن را کاهش میدهند. به این ترتیب برخی از حرکات عادی روزمره مانند عطسه کردن، یا چرخاندن کمر میتواند باعث پارگی کوچک درون دیسک شود.
علائم و نشانههای شایع فتق دیسک کمر
معمولا قسمت پایین کمر بیشتر تحت تاثیر فتق دیسک قرار میگیرد. برخی از علائم و نشانههای شایع فتق دیسک عبارتند از:
- دردی که در یک قسمت از بدن رخ میدهد.
- درد تیر کشنده در یک قسمت از پا، ران، یا باسن و بی حسی سایر نقاط بدن. ممکن است درد و بی حسی در قسمت پشت ساق یا کف پا نیز احساس شود و ضعیف شدن پا را به دنبال داشته باشد. این موارد از علائم و نشانههای شایع فتق دیسک در قسمت پایین ستون فقرات محسوب میشوند.
- احساس درد هنگام حرکت دادن گردن یا احساس درد عمیق در نزدیکی استخوان کتف. ممکن است درد در قسمت بازو، ساعد، و سایر انگشتان احساس شود یا آنکه بیمار دچار بی حسی شانه، بازو، آرنج، انگشتان و ساعد شود. این موارد از علائم و نشانههای شایع فتق دیسک گردن محسوب میشوند.
در شرایط زیر درد فتق دیسک بدتر میشود:
- پس از نشستن یا ایستادن
- هنگام خواب شبانه
- هنگام عطسه کردن، سرفه، یا خندیدن
- هنگام خم شدن به سمت عقب یا راه رفتن
درمان دیسک کمر
معمولا پزشک در ابتدا برای درمان فتق دیسک کمر از روشهای غیر جراحی به منظور کاهش درد استفاده میکند، که این موارد عبارتند از:
- تمرین کششی و فیزیوتراپی
- تجویز داروهای ضد التهاب خوراکی
- تزریق دارو به درون ستون فقرات (داروهای بی حسی یا استروئیدی به طور مستقیم به درون منبع درد تزریق میشوند).
- رعایت نکات مربوط به تغذیه و راهنمای ورزشی، چاقی یکی از مواردی است که در ابتلا به فتق دیسک نقش دارد بنابراین پزشک به بیمار توصیه میکند وزن خود را کاهش دهد.
تزریق دیسکوژل برای درمان دیسک کمر
تزریق دیسکوژل (Discography) یا تزریق محلول تشخیصی به دیسک مهرهای، یک روش تشخیصی است که برای بررسی و تشخیص دقیق مشکلات دیسک کمر و گردن استفاده میشود. این روش اغلب به عنوان یک مرحله از تشخیص قبل از انجام تزریق دیسکوژل معمولاً شامل مراحل زیر است:
تهیه تصاویر تصویربرداری مانند MRI یا CT Scan: ابتدا، پزشک تصاویر تصویربرداری از ناحیه مهره و دیسکها میگیرد تا مشکلات موجود را تشخیص دهد.
تزریق محلول تشخیصی (دیسکوژل): در مرحله بعد، محلول تشخیصی که معمولاً شامل یک ماده که تشخیص میدهد که آیا دیسک تا چه اندازه میتواند در توضیح علائم شرکت کند یا خیر، تزریق میشود.
بررسی واکنش دیسک: پزشک مشاهداتی میکند که چگونه دیسک به تزریق واکنش نشان میدهد. اگر دیسک متاثر باشد، ممکن است نشانگانی از درد یا علائم دیگر ظاهر شود.
تشخیص نهایی: اطلاعات به دست آمده از تزریق دیسکوژل به پزشک اطلاعات دقیقتری در مورد مشکلات دیسک فراهم میکند و به تصمیمگیری درباره روشهای درمانی مناسبتر کمک میکند.
مزایا و عوارض تزریق دیسکوژل برای درمان دیسک کمر و گردن چیست
مزایا:
تشخیص دقیقتر: تزریق دیسکوژل به پزشک اطلاعات دقیقتری در مورد مشکلات دیسک فراهم میکند. با این روش، پزشک میتواند نحوه واکنش دیسک به مواد تزریقی را ارزیابی کند و اطلاعات بیشتری در مورد محل و شدت مشکل دیسکی دریافت کند.
راهنمایی در درمان: نتایج تزریق دیسکوژل به پزشک کمک میکند تا یک برنامه درمانی مناسبتر را برای بیمار تعیین کند. این شامل استفاده از ترکیبات ضد التهاب، فعالیتهای تنظیمی، فیزیوتراپی، یا در موارد بسیار شدیدتر، جراحی میشود.
کمترین تهاجم: تزریق دیسکوژل معمولاً یک فرآیند کم تهاجمی است که نیازی به جراحی باز ندارد. این برای برخی از افراد مزیت مهمی است.
عوارض:
درد و التهاب موقت: بعد از تزریق، برخی افراد ممکن است درد موقتی و یا افزایش التهاب در ناحیه تزریق را تجربه کنند. این عوارض معمولاً کوتاهمدت هستند.
عدم تطابق نتایج: ممکن است نتایج تزریق برخی افراد به نسبت به دیگران متفاوت باشد، و برخی از بیماران ممکن است به تزریق دیسکوژل بهخوبی پاسخ ندهند.
خطر عفونت: همواره وجود خطر عفونت در هر تزریقی وجود دارد. اطمینان از استفاده از تکنیکهای بهداشتی مناسب بسیار مهم است.
ریسکهای مرتبط با تزریق: اگرچه تزریق دیسکوژل بهطور کلی کم تهاجمی است، اما همواره ریسکهای مرتبط با هر تزریقی وجود دارد. این میتواند شامل ناراحتی در محل تزریق، خونریزی، یا تحریک عصبهای مهرهای شود.
تزریق دیسک کمر چیست
تزریق دیسک کمر چیست ؟ کلینیک تخصصی آسود به عنوان یکی از مراکز درمانی تزریق دیسکوژل در تهران مفتحر است که از آخرین روشهای جدید درمان دیسک کمر بهره می برد. همجنین هزینه تزریق ژل برای دیسک کمر در مقایسه با بعضی از درمان های دیگر مقروم به صرفه بوده و قیمت مناسب تری دارد.
در این روش ژل اتانول (الکل) به درون قسمت برآمده دیسک که باعث ایجاد فتق دیسک شده است، تزریق میشود. این ژل از حرکت الکل به سمت دیسک جلوگیری میکند و الکل را درون خود نگه میدارد ، خروج الکل از ژل باعث خشک شدن دیسک میشود. در این روش آب درون دیسک تخلیه میشود و فشاری که به ستون فقرات یا ریشه اعصاب وارد میشود ، برطرف خواهد شد. پس از لیفت دیسک، درد ریشه عصب و فشردگی آن به سرعت بهبود مییابد. ممکن است بیمار تا چند هفته پس از درمان دچار درد و ناراحتی باشد. معمولا درد ظرف مدت 6 هفته پس از انجام درمان دیسک کمر با دیسکوژل از بین میرود. ممکن است پزشک برای بهبود نقاط دردناک از داروی ضد التهاب استفاده کند و دارو را به درون دیسک تزریق نماید. این امر باعث تسریع فرایند بهبود بیمار میشود. همچنین تزریق استروئید برای درمان دیسک کمر یکی دیگر از درمان ها می باشد.
مزایای استفاده از دیسکوژل چیست؟
- در صورت نیاز امکان تکرار تزریق وجود دارد.
- تزریق ژل با هیچ گونه عوارضی از قبیل واکنش آلرژیک، عفونت، ایجاد بافت اسکار و چسبندگی همراه نیست.
- امکان انجام این روش در بیمارانی که دچار فشار خون بالا، بیماری قلبی و ریوی هستند، وجود دارد.
- تزریق ژل باعث ایجاد بافت اسکار نمیشود و زیبایی بیمار را تهدید نمیکند.
در تزریق این ژل از چه نوع بیهوشی استفاده میشود؟
برای حفظ آرامش بیمار و پیشگیری از استرس و اضطراب به او داروی آرام بخش تزریق میشود. در این روش از بی حسی موضعی برای پیشگیری از بروز درد استفاده میشود. بیمار در طول تزریق ژل کاملا هوشیار است. هنگام تزریق ژل برای پیشگیری از عوارض بالقوه ناشی از نوع بیهوشی از بیهوشی عمومی استفاده نمیشود.
بیمار چه مدت در بیمارستان بستری میشود؟
در اکثر موارد تزریق ژل به صورت سرپائی انجام میشود و بیمار میتواند کمی پس از دریافت ژل مرخص شود و به منزل برگردد.
پس از تزریق ژل چه مدت طول میکشد تا بیمار بهبود یابد؟
معمولا بین 1 تا 6 هفته طول میکشد تا بهبودی حاصل شود و علائم بیماری فروکش کند، این در حالی است که در جراحی معمولا فرایند بهبودی طی مدت 3 ماه محقق میشود.
اثرات درمانی دیسکوژل تا چه مدت باقی میماند؟
از آنجایی که دیسکوژل درون دیسک کاشته میشود، ماندگاری آن دائمی است.
آیا عمل جراحی میتواند باعث ممنوعیت استفاده از این روش شود؟
یکی از مزایای دیسکوژل این است که ساختار آناتومی استخوان و رباطهای ستون فقرات حفظ میشود و بیمار میتواند از عمل جراحی دیسک نیز بهره بگیرد.
علت کاربرد تنگستن چیست؟
تنگستن شباهت زیادی به اشعه ایکس دارد و از آن برای مشاهده ژل زیر فلوئوروسکوپ استفاده میشود تا پزشک بتواند به طور دقیق در عکسبرداری از ستون فقرات محل تزریق ژل به درون دیسک را مشخص نماید.
بیمار پس از چند روز میتواند فعالیت جسمانی خود را از سر بگیرد؟
معمولا فرایند بهبود بیمار و توانایی انجام فعالیت جسمانی به نوع فعالیت و وضعیت بدن فرو بستگی دارد اما حدود 3 تا 6 هفته طول میکشد تا بیمار بهبود یابد، این در حالی است که فرایند بهبود در عمل جراحی حدود 3 ماه طول میکشد.
آیا پس از تزریق ژل در ناحیه گردن استفاده از بریس ضروری است؟
پاسخ این سوال منفی است. پس از تزریق ژل در ناحیه مورد نظر نیازی به بستن بریس نیست زیرا این کار میتواند در دوران بهبود بیمار به عضلات او فشار وارد کند.
آیا احتمال عود فتق دیسک پس از تزریق دیسکوژل وجود دارد؟
طبق تحقیقاتی که در 7 سال گذشته انجام شده است، تاکنون هیچ گونه گزارشی مبنی بر عود فتق دیسک گزارش نشده است. خاطر نشان میکنیم که حتی در صورت فتق دیسک میتوان تزریق ژل را مجددا تکرار کرد.
پس از عمل جراحی احتمال چسبندگی موضع تخت جراحی وجود دارد، که این امر میتواند باعث بروز عوارض دردناک شود، آیا دیسکوژل میتواند ریسک این عارضه را کاهش دهد؟
پاسخ این سوال مثبت است زیرا در درمان دیسک کمر با دیسکوژل یکپارچگی ستون فقرات حفظ میشود. در تزریق ژل، عضلات اطراف مهره مربوطه دستکاری نمیشود که این امر باعث کاهش ریسک تشکیل منبع کلاژن و چسبندگی میشود و در نتیجه از گیر افتادگی پایانه اعصاب پیشگیری میکند.
آیا روشهای دیگری برای درمان فتق دیسک کمر وجود دارد؟
به علت تحلیل رفتن دیسک در پی افزایش سن و پیری، ممکن است علائم ناشی از فتق دیسک به خوبی به روشهای غیر جراحی پاسخ ندهند. در این حالت انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود. معمولا پزشکان از روشهای درمانی سنتی و کم تهاجمی برای جراحی کمر و ستون فقرات استفاده میکنند. در بخش زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- دیسککتومی: در این روش بخشی از دیسک از درون ستون فقرات خارج میشود. میتوان از این روش جراحی در کنار سایر روشهای درمانی استفاده کرد. عمل دیسککتومی به عنوان یک عمل سرپائی انجام میشود و اغلب بیماران پس از تزریق ژل از بیمارستان مرخص خواهند شد.
- لامینکتومی: از این روش به منظور ایجاد فضای بیشتر برای اعصاب استفاده میشود و پزشک لامینای یک یا چند مهره را خارج میکند. میتوان از این روش به تنهایی یا در کنار سایر روشهای درمانی استفاده کرد.
- فیوژن نخاعی: در این روش رو یا چند مهره به صورت دائمی به هم پیوند داده میشوند . جراح سعی میکند تا حد امکان از روشهای درمانی کم تهاجمی برای فیوژن نخاعی استفاده کند تا از میزان درد کاسته شود و فرایند بهبود بیمار تسریع شود.
- جراحی فورامینوتومی: از این روش برای رفع فشار از روی ریشه عصب استفاده میشود و قسمت کوچکی از استخوان اطراف ریشه عصب درگیر، برداشته میشود. میتوان از این روش به تنهایی را در کنار دیسککتومی یا لامینکتومی استفاده کرد.
نویسنده : دکتر یزدانی، متخصص طب فیزیکی
* - لطفا نظر خود را در خصوص این مقاله بیان بفرمایید: