کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر یزدانی
دکتر امیر حسین یزدانی

علائم سیاتیک خفیف و هر آنچه باید درباره سیاتیک بدانید

دکتر امیرحسین یزدانی 1404/05/13

مقدمه

سیاتیک یکی از رایج‌ترین دلایل درد در ناحیه کمر، لگن و پاهاست که ناشی از فشار یا تحریک عصب سیاتیک است. علائم سیاتیک خفیف می‌تواند به‌صورت درد تیرکشنده، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در پا ظاهر شود و اگر درمان نشود، پیشرفت می‌کند. این عارضه معمولاً به دلیل فتق دیسک یا تنگی کانال نخاعی ایجاد می‌شود و با روش‌های غیرجراحی قابل کنترل است. شناخت علائم اولیه و رعایت سبک زندگی سالم نقش مهمی در پیشگیری و درمان آن دارد.

علائم سیاتیک خفیف و هر آنچه باید درباره سیاتیک بدانید

علائم سیاتیک خفیف می تواند نقطه شروع آسیب عصب سیاتیک باشد. سیاتیک به درد ناشی از تحریک عصب سیاتیک می گویند. هر چیزی که این عصب را تحریک کند می تواند باعث درد شود. سیاتیک معمولاً در اثر عصب فشرده شده در ستون فقرات ایجاد می شود.

غالباً اصطلاح سیاتیک با درد عمومی کمر اشتباه گرفته می شود. با این حال ، سیاتیک فقط به پشت محدود نمی شود. عصب سیاتیک طولانی ترین و وسیع ترین عصب بدن انسان است. این عصب از قسمت تحتانی کمر ، از باسن و پایین پاها شروع می شود و دقیقاً زیر زانو پایان می یابد.

این عصب چندین عضله در پاهای پایینی را کنترل می کند. سیاتیک یک بیماری نیست ، بلکه نشانه ای از مشکل دیگر مربوط به عصب سیاتیک است. برخی از کارشناسان تخمین می زنند که تا 40 درصد از افراد حداقل یک بار در زندگی خود درد سیاتیک را تجربه می کنند.

 

علائم سیاتیک

حقایقی درباره سیاتیک:

عصب سیاتیک طولانی ترین عصب در بدن انسان است.

درمان شناختی رفتاری می تواند به برخی از افراد در مدیریت درد عصب سیاتیک کمک کند.

سیاتیک یک بیماری نیست؛ این یک علامت است.

علائم سیاتیک چیست؟

علائم اصلی درد، احساس تیرکشیدگی در هر نقطه در امتداد عصب سیاتیک است. این درد در قسمت پایین کمر ، باسن و پشت هر یک از پاها وجود دارد.

سایر علائم شایع سیاتیک شامل موارد زیر است:

بی حسی در پا در امتداد عصب

احساس سوزن سوزن شدن (پین و سوزن) در پا و انگشتان پا

این درد ممکن است با نشستن برای مدت طولانی تشدید شود.

درمان سیاتیک چیست؟

ما به درمان های سیاتیک حاد و مزمن خواهیم پرداخت:

بیشتر موارد سیاتیک حاد به اقدامات خود مراقبتی پاسخ می دهند ، که شامل موارد زیر است:

ورزش و حرکات کششی برای سیاتیک

روش های زیادی برای کاهش فشار بر روی عصب سیاتیک از طریق ورزش وجود دارد. بیماران موارد زیر را در نظر بگیرند:

ورزش علائم آنها را کاهش می دهد.

در صورت امکان از مصرف داروها بکاهید یا خودداری کنید.

در هنگام شعله ور شدن درد ، آرامش و تسکین طولانی مدت را برای شرایط آنها پیدا کنید.

بیشتر بدانید:ورزش برای درمان سیاتیک

درمان سیاتیک مزمن

درمان سیاتیک مزمن معمولاً شامل ترکیبی از اقدامات مراقبت از خود و درمان پزشکی است:

بهترین قرص برای درد سیاتیک

داروهای غیراستروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند در کاهش درد سیاتیک موثر هستند.

پماد برای درد سیاتیک

می توانید برای تسکین درد سیاتیک در خانه، از پماد برای درد سیاتیک استفاده کنید. برای آشنایی بیشتر مقاله مربوطه را مطالعه کنید.

فیزیوتراپی

درمان شناختی رفتاری (CBT) – با آموزش افراد به واکنش متفاوت نسبت به درد خود ، به مدیریت درد مزمن کمک می کنند.

جراحی

در صورت عدم پاسخ به سایر درمانها و ادامه شدت گرفتن درد، ممکن است جراحی گزینه ای مناسب باشد. گزینه های جراحی شامل موارد زیر است:

لامینکتومی کمر – گسترده تر شدن نخاع در قسمت تحتانی کمر برای کاهش فشار بر اعصاب.

Discectomy – حذف جزئی یا کل دیسک فتق است.

بسته به علت سیاتیک ، جراح خطرات و مزایای جراحی را در نظر خواهد گرفت و گزینه جراحی مناسبی را پیشنهاد می دهد.

علت سیاتیک

سیاتیک یک علامت شایع برای نشان دادن چندین مشکل مختلف پزشکی است. با این حال ، حدود 90 درصد موارد درد عصب سیاتیک به علت دیسک فتق (لغزش) است. ستون فقرات از سه بخش تشکیل شده است:

  1. مهره ها (استخوان های فردی در ستون فقرات که از اعصاب زیرین محافظت می کند).
  2. اعصاب
  3. دیسک

دیسک ها از غضروف ساخته شده اند ، که یک ماده محکم و مقاوم است. غضروف به عنوان کوسن بین هر مهره عمل می کند و باعث می شود ستون فقرات انعطاف پذیر باشد. دیسک فتق هنگامی رخ می دهد که دیسک از جای خود خارج شود و به عصب سیاتیک فشار وارد کند.

سایر علل سیاتیک شامل موارد زیر است:

تنگی نخاع کمر – تنگ شدن نخاع در قسمت تحتانی کمر.

اسپوندیلولیستزیسم – وضعیتی که یک دیسک به جلو می چرخد.

تومورهای ستون فقرات – این مورد ممکن است ریشه عصب سیاتیک را فشرده کند.

عفونت – در نهایت بر ستون فقرات تأثیر می گذارد.

علل دیگر – به عنوان مثال ، آسیب در ستون فقرات.

سندرم Cauda equina – یک بیماری نادر اما جدی است که بر روی اعصاب در قسمت تحتانی نخاع تأثیر می گذارد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

در بسیاری از موارد سیاتیک ، دلیل مشخصی وجود ندارد.

سیاتیک

عوامل خطر برای درد عصب سیاتیک

عوامل خطر مشترک عبارتند از:

سن – افراد در سن 30 و 40 سالگی خطر بیشتری برای ابتلا به سیاتیک دارند.

شغل- مشاغلی که نیاز به بلند کردن بارهای سنگین برای مدت طولانی دارند.

سبک زندگی بی تحرک – افرادی که به مدت طولانی می نشینند و از نظر جسمی نیز غیرفعال هستند ، در مقایسه با افراد فعال به احتمال زیاد دچار سیاتیک می شوند.

بارداری

دردی مانند سیاتیک می تواند در دوران بارداری مشکل ایجاد کند. حدود 50 تا 80 درصد از خانم ها در دوران بارداری دچار کمردرد هستند. هورمونهای تولید شده در دوران بارداری مانند آرامش بخش ها باعث شل شدن و کشیدگی رباط ها می شوند که به طور بالقوه می تواند باعث ایجاد کمردرد در بعضی از خانم ها شود.

اما ، احتمال بروز سیاتیک ناشی از دیسک فتق در دوران بارداری وجود ندارد.

فرم رزرو نوبت

نکته

در بیشتر موارد ، سیاتیک به تنهایی از بین می رود. در اکثر موارد ، جراحی لازم نیست. حدود نیمی از افراد طی 6 هفته بهبود می یابند.

پیشگیری از سیاتیک

در بعضی موارد ، از سیاتیک جلوگیری می شود. چندین راه وجود دارد که می تواند شانس ابتلا به آن را کاهش دهد ، از جمله ورزش منظم و اطمینان از وضعیت مناسب هنگام ایستادن ، نشستن و بلند کردن اجسام.

تشخیص سیاتیک

اگر علائم سیاتیک خفیف باشد و 4-8 هفته بیشتر طول نکشید ، احتمالاً سیاتیک حاد است و معمولاً توجه پزشکی لازم نیست.

یک تاریخچه کامل پزشکی ممکن است به تسریع در تشخیص کمک کند. پزشکان همچنین به فرد انجام تمرینات اساسی که روی عصب سیاتیک کار می کند ،پیشنهاد می دهند. دردی که مانند تیر کشیدن لگن و باسن تا در امتداد پا هنگام انجام این تمرینات ظاهر می شود معمولاً نشان دهنده درد سیاتیک است.

اگر درد بیش از 4-8 هفته باقی بماند ، آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI ممکن است برای شناسایی لازم باشد.

رژیم غذایی برای کاهش درد سیاتیک:

اگرچه هیچ ماده غذایی به خودی خود نمی تواند عامل درد سیاتیک باشد، اما یک رژیم غذایی مناسب می تواند به کاهش و درمان درد سیاتیک کمک کند.

دانه های تصفیه شده مواد مغذی را از دست می دهند:

ویتامین های گروه B برای سالم بودن بافت عصبی ضروری هستند. پس به مصرف غلات کامل و سبوس دار روی آورید و از مصرف دانه های تصویه شده مانند نان سفید، ماکارونی غنی شده و … دوری کنید.

قندهای اضافه شده التهاب را افزایش می دهد:

قندهای اضافه شده موادی هستند که عطر و طعم شیرین و کالری اضافه می کنند ، اما مواد مغذی کمی به غذاها اضافه می کنند. آنها همچنین دارای گلیسمی بالا هستند ، به این معنی که تأثیر قابل توجهی بر سطح قند خون شما دارند. یک رژیم غذایی غنی از شکر همچنین فضای کمتری برای غذاهای مفید ضدالتهاب مانند میوه ها و سبزیجات تازه باقی می گذارد. غذاها و نوشیدنی هایی که به ویژه دارای قندهای اضافه شده هستند، شامل نوشابه ، آب نبات ، شربت پنکیک ، غلات شیرین ، دسرهای منجمد و کیک های تجاری ، کلوچه ها ، پای ها و براونی ها است.

مشاوره رایگان

چربی های اشباع باعث تقویت درد می شوند:

چربی اشباع می تواند التهاب را نیز افزایش دهد. برای سلامتی کلی ، انجمن قلب آمریکا توصیه می کند چربی اشباع شده را به کمتر از 7 درصد کل کالری روزانه خود محدود کنید. منابع معمول شامل گوشت قرمز و فرآوری شده ، مرغ گوشت تیره ، پوست مرغ ، لبنیات پرچرب ، غذاهای سرخ شده و زرده تخم مرغ است. برای کاهش بالقوه درد و التهاب همراه با سیاتیک ، چربی های اشباع شده در رژیم غذایی خود را با اسیدهای چرب امگا 3 – چربی های سالم با خواص ضد التهابی جایگزین کنید. منابع اصلی شامل ماهیان آب سرد ، مانند ماهی قزل آلا و ماهی خال مخالی ، دانه های کتان ، روغن کانولا و گردو است.

از مصرف چربی های ترانس کاملاً خودداری کنید:

چربی های ترانس که به آنها اسیدهای چرب ترانس نیز گفته می شود ، چربی هایی هستند که از نظر شیمیایی تولید می شوند و می توانند باعث افزایش LDL یا کلسترول “بد” شما و کاهش HDL یا کلسترول “خوب” شما شوند. طبق LPI چربی های ترانس نیز التهاب دارند و کمتر از 1 درصد کالری موجود در یک رژیم غذایی سالم برای قلب را تشکیل می دهند. منابع مشترک چربی های ترانس شامل مارگارین استیک ، غذاهای کوتاه کننده و تجاری است که روغن گیاهی هیدروژنه را به عنوان ماده ای ذکر می کند.

دکتر یزدانی

 نتیجه‌گیری 

سیاتیک یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از یک مشکل عصبی یا ساختاری در ستون فقرات است.
درمان آن بسته به شدت علائم، از مراقبت‌های خانگی و فیزیوتراپی تا دارو و در موارد نادر، جراحی متغیر است.
در بیشتر موارد، سیاتیک با اقدامات ساده مثل ورزش، تغذیه مناسب و اصلاح حالت نشستن بهبود می‌یابد.
رژیم غذایی ضدالتهاب، پرهیز از قند و چربی‌های مضر و تقویت عضلات کمر می‌تواند روند بهبود را تسریع کند.
اگر علائم بیش از ۴ تا ۸ هفته ادامه داشته باشد، باید با پزشک مشورت کرده و آزمایش‌های تخصصی انجام شود.

سوالات متداول

درد تیرکشنده در کمر، باسن یا پا، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در پاها.

در موارد خفیف معمولاً با مراقبت خانگی بهبود می‌یابد، ولی در صورت طولانی شدن نیاز به درمان تخصصی دارد.

حرکات کششی ساده مثل کشش زانو به سینه و تمرینات تقویتی کمر و لگن مفید هستن.

غذاهای ضدالتهاب مثل ماهی‌های چرب، سبزیجات برگ‌دار، دانه‌های روغنی و زردچوبه مفیدن.

اگر درد بیش از ۶ هفته طول کشید، یا با بی‌حسی، ضعف عضلانی یا اختلال در راه رفتن همراه بود.

دکترامیرحسین یزدانی
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

من دکتر امیرحسین یزدانی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تهران با سابقه درمان بیش از 100 هزار بیمار در سال 1387 از دانشگاه شیراز با رتبه ممتاز در برد تخصصی فارغ‌التحصیل شدم. همچنین دوره تکمیلی جراحی‌های بسته ستون فقرات را در فرانسه گذراندم و علاوه بر آن دوره‌های دیگری را نیز در کشورهای هند، آلمان و آمریکا سپری کردم. از خدماتی که در کلینیک دکتر یزدانی به بیماران ارائه می‌دهیم باید به لیزر بیورزونانس، تزریق سلول بنیادی، تزریق دیسکوژل، طب سوزنی و ورزش DBC اشاره کنیم.

دیدگاه کاربران
چه امتیازی به این مقاله میدهید؟
رزرو نوبت 021-88196179 واتساپ