بهترین روش های درمان دیسک کمر
دیسک کمر چیست
دیسک کمر به عنوان یک بخش مهم از ستون فقرات شناخته میشود و در قسمت پائینی ستون فقرات، بین هر دو مهره (وقتی که شما تاختگی داشته باشید، مهرهها به نامهای وَرتِبرها و در ناحیه کمری به آنها اسفنج نیز میگویند) قرار دارد. دیسک به عنوان یک کوسه شکل (disc-shaped) به شکل یک دیسک یا حلقه شناخته میشود. وظیفه اصلی دیسکها در ستون فقرات، حفظ انعطاف و حرکت بین مهرهها است.
دیسک کمر از دو قسمت تشکیل شده است:
نواحی مرکزی (Nucleus Pulposus):
این قسمت داخلی دیسک، مواد ژلهای و لطیفی است که باعث انعطاف دیسک میشود و مانع از فشرده شدن مهرهها در هم میشود. این ناحیه به عنوان “هسته پولپوسوس” شناخته میشود.
نواحی خارجی (Annulus Fibrosus):
این قسمت خارجی دیسک، موادی با ساختار مانند حلقه را در اطراف نواحی مرکزی قرار میدهد. این حلقهها به عنوان “حلقه فیبروزوس” یا “نواحی لایهای” شناخته میشوند و باعث افزایش استحکام دیسک و حفظ شکل آن میشوند.
یکی از مشکلات معمول مرتبط با دیسک کمر، گرمیجه (Herniated Disc) است. در این حالت، مواد ژلهای از نواحی مرکزی دیسک (هسته پولپوسوس) به ناحیه خارجی (حلقه فیبروزوس) فشرده شده و از آن خارج میشود. این ممکن است به عصبها فشار وارد کرده و علائمی همچون درد، تنش عضلات، و کاهش حس در ناحیه مربوطه ایجاد کند.
بیماریهای مرتبط با دیسک کمر و مشکلات ستون فقرات نیاز به ارزیابی و درمان توسط پزشک متخصص دارند.
بهترین روش های درمان دیسک کمر کدامند؟
درمان دیسک کمر بستگی به نوع و شدت مشکل، علائم، و وضعیت عمومی بیمار دارد. در ادامه، به برخی از روشهای درمانی که معمولاً برای مشکلات دیسک کمر مورد استفاده قرار میگیرند، اشاره میشود:
لیزر درمانی
تزریقات استروئید اپیدورال
استفاده از کمربند طبی و ورزش
هر درمانی باید با توجه به شرایط و نیازهای خاص هر بیمار تعیین شود. این تصمیم باید با مشورت پزشک متخصص و متخصصین در حوزه توانبخشی گرفته شود.
درمان دیسک کمر با لیزر درمانی
لیزر درمانی برای درمان دیسک کمر ممکن است به عنوان یکی از روشهای فیزیکی درمانی در نظر گرفته شود، اما مهم است که توجه داشته باشید که این روش در بسیاری از موارد به عنوان درمان اصلی برای دیسک کمر تایید نشده است و ممکن است نتایج گوناگونی در افراد داشته باشد. در حال حاضر، تا تاریخ مراجعه من (ژانویه 2022)، استفاده از لیزر به عنوان یک روش معتبر و موثر برای درمان دیسک کمر توسط سازمانهای پزشکی معتبر و تأیید نشده است.
لیزر درمانی برای دیسک کمر به صورت زیر انجام میشود:
لیزر درمانی بافت:
لیزرها با انتقال انرژی به بافتهای نرم مانند ماهیچهها و بافتهای اطراف دیسک، ادعا میشود که میتوانند التهاب را کاهش دهند، به بازسازی بافتها کمک کنند و در نهایت به کاهش علائم مرتبط با دیسک کمک کنند.
حرارت محلی:
لیزر ممکن است باعث افزایش حرارت در ناحیه مربوطه شود. حرارت میتواند منجر به تسکین درد، کاهش التهاب، و افزایش انعطافپذیری بافتها شود.
تسکین التهاب:
برخی معتقدند که لیزر میتواند به کاهش التهاب در ناحیه دیسک کمک کرده و در نتیجه، درد و علائم مرتبط با دیسک را کاهش دهد.
به عنوان همیشه، هر درمانی باید با مشورت پزشک متخصص و بر اساس ارزیابی دقیقی از وضعیت بیمار تصمیم گرفته شود. ممکن است لازم باشد که از ترکیبی از روشهای درمانی از جمله فیزیوتراپی، تزریقات آنتیالتهابی، و در موارد شدیدتر جراحی استفاده شود.
بهبود درد دیسک کمر با اوزون تراپی
اوزون تراپی یک روش درمانی است که در برخی موارد برای بهبود درد و علائم مرتبط با دیسک کمر مورد استفاده قرار میگیرد. این روش شامل تزریق اوزون (یا مخلوط گاز اوزون و اکسیژن) به ناحیه مورد درمان میشود. گفته میشود که این روش میتواند به موارد زیر کمک کند:
کاهش التهاب:
اوزون معمولاً به عنوان یک ماده ضد التهاب شناخته میشود و ممکن است در کاهش التهاب در ناحیه دیسکی کمر موثر باشد.
افزایش اکسیژن:
تزریق اوزون همراه با اکسیژن میتواند منجر به افزایش اکسیژن در ناحیه مورد درمان شود که ممکن است فرآیندهای بهبودی را تسریع کند.
تحریک خونرسانی:
اوزون تراپی ممکن است بهبود خونرسانی به ناحیه مربوطه را فراهم کند، که میتواند به بازسازی بافتها و کاهش درد کمک کند.
تسکین درد:
اوزون تراپی ممکن است باعث تسکین درد شود، به ویژه اگر درد ناشی از التهاب در ناحیه دیسک باشد.
با این حال، لازم به ذکر است که مؤثریت این روش هنوز موضوع بحرانی و یافتن توافق در بین پزشکان در این مورد دشوار است. برخی از مطالعات حاکی از تأثیر مثبت اوزون تراپی بر درمان دیسک کمر هستند، اما نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود دارد.
مشورت با پزشک متخصص و ارزیابی دقیق وضعیت شما اهمیت دارد تا تصمیم مناسبی در خصوص درمان درد و علائم دیسک کمر بگیرید.
تزریقات استروئید اپیدورال
تزریقات استروئید اپیدورال یک روش درمانی است که در برخی موارد برای کاهش درد و التهاب در ناحیه اپیدورال (فضای اطراف مخاطحه ناحیه کمر و گردن) استفاده میشود. این تزریقات به عنوان یک گزینه درمانی برای مشکلات مختلف ناحیه کمر و گردن، از جمله مشکلات دیسکی مثل گرمیجه (herniated disc) و سایر مشکلات عصبی، مطرح میشوند.
مراحل اصلی تزریقات استروئید اپیدورال به شرح زیر است:
تهیه بیمار:
بیمار به یک موقع راحت جلوی یک ایکس-ری یا دستگاه تصویربرداری مانند فلوروسکوپی یا سونوگرافی قرار میگیرد.
تعیین نقطه تزریق:
پزشک به کمک تصاویر ایکس-ری یا سونوگرافی، نقطه تزریق مناسب را مشخص میکند.
تهیه محلول:
معمولاً محلولی حاوی استروئید (کورتیکواستروئید) و مخلوط با یک مخلوط محلول نوکاین یا لیدوکائین برای تسکین درد تهیه میشود.
تزریق محلول:
محلول حاوی استروئید و تخلیه کننده درد به ناحیه اپیدورال تزریق میشود. این تزریق میتواند در ناحیه گردن یا کمر انجام شود.
تحت نظر قرار گرفتن:
بیمار ممکن است تحت نظر قرار گیرد تا از وضعیت آبشاری محل تزریق اطمینان حاصل شود.
تزریقات استروئید اپیدورال به عنوان یک روش تسکین درد و بهبود علائم در بسیاری از موارد مؤثر باشد. این تزریقات ممکن است التهاب را کاهش دهند و به تخلیه درد کمک کنند. با این حال، لازم است توجه داشته باشید که اثرات جانبی و مزایای این تزریقات ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. قبل از انجام هر درمان، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و اطلاعات کامل در مورد مزایا، مخاطرات، و جزئیات اجرای درمان را دریافت کنید.
استفاده از کمربند طبی و ورزشهای مخصوص
استفاده از کمربند طبی و انجام ورزشهای مخصوص میتواند در مدیریت و پیشگیری از درد کمر مفید باشد. در ادامه، تاثیرات و مزایای استفاده از کمربند طبی و انجام ورزشهای مخصوص به کمر برای حفظ سلامت کمر بررسی میشود:
استفاده از کمربند طبی:
پشتیبانی از ناحیه کمر:
کمربندهای طبی معمولاً به عنوان یک پشتیبان مکانیکی برای ناحیه کمر استفاده میشوند تا در زمانهایی که فشار به ناحیه کمر افزایش مییابد، پشتیبانی اضافی فراهم کنند.
کاهش استرس:
با استفاده از کمربند، فشار و استرس به ستون فقرات و ناحیه کمر کاهش مییابد، که میتواند به کاهش درد و راحتی بیشتر کمک کند.
حفظ نگهدارندگی صحیح:
استفاده از کمربند طبی میتواند به افراد کمک کند تا در حین انجام ورزش یا انجام فعالیتهای روزمره، نگهدارندگی صحیح در ناحیه کمر را حفظ کنند.
انجام ورزشهای مخصوص به کمر:
تقویت عضلات پشتی:
ورزشهایی مانند ایستادن با وزن بر روی شانهها (deadlifts) و راهرفتن با وزنه میتوانند به تقویت عضلات پشتی کمر کمک کنند.
تمرینات انعطافپذیری:
ورزشهایی که به افزایش انعطافپذیری ناحیه کمر کمک میکنند، مانند انعطافپذیری کمر و شکم، میتوانند به کاهش فشار در ناحیه کمر کمک کنند.
تقویت عضلات ملایم:
تقویت عضلات ملایم مانند تمرینات پیلاتس و یوگا میتوانند به تعادل عضلات کمک کنند و به کاهش درد کمک کنند.
انجام تمرینات استحکامبخش:
تمریناتی که به تقویت عضلات استحکامبخش مثل تمرینات با وزن بدن یا وزنه کمک میکنند، میتوانند به پایداری ناحیه کمر کمک کنند.
مهم است که قبل از شروع هر برنامه ورزشی یا استفاده از کمربند طبی، با پزشک یا متخصص فیزیوتراپ مشورت کنید. این افراد میتوانند بر اساس وضعیت شما، توصیههای مناسبی ارائه کنند و به شما کمک کنند تا برنامه مناسبی را برای حفظ سلامت کمر و کاهش درد طراحی کنید.
نویسنده : دکتر یزدانی، متخصص طب فیزیکی
* - لطفا نظر خود را در خصوص این مقاله بیان بفرمایید: