عمل آندوسکوپی دیسک کمر به عنوان یک روش پیشرفته و کم‌تهاجمی برای درمان مشکلات دیسک کمر و گردن شناخته می‌شود. در این روش، از یک لوله نازک و یک دوربین آندوسکوپی برای دسترسی به نواحی آسیب‌دیده در ستون فقرات استفاده می‌شود. مزایای این روش نسبت به جراحی‌های سنتی بسیار بیشتر است.
عمل آندوسکوپی دیسک کمر چیست؟
عمل آندوسکوپی دیسک کمر یک روش کم‌تهاجمی برای درمان مشکلات ستون فقرات و دیسک‌های کمر است که از طریق یک لوله نازک و دوربین آندوسکوپی به ناحیه آسیب‌دیده دسترسی پیدا می‌کند. این روش به جراح این امکان را می‌دهد که با حداقل برش، بخش آسیب‌دیده دیسک را مشاهده و درمان کند. جراحی آندوسکوپیک برای بیمارانی که از دردهای مزمن کمر، فتق دیسک یا تنگی نخاع رنج می‌برند، گزینه‌ای مناسب است زیرا به کاهش درد، خونریزی و زمان بهبودی کمک می‌کند.
انواع مختلف از عمل آندوسکوپی دیسک کمر
عمل آندوسکوپی دیسک کمر به دو مدل اصلی تقسیم می‌شود که بر اساس نوع آسیب، محل دقیق مشکل در ستون فقرات و ترجیح پزشک متخصص انتخاب می‌شود. هر یک از این مدل‌ها مزایای خاص خود را دارند و می‌توانند برای درمان شرایط خاص بیمار مفید باشند.
آندوسکوپی دیسک کمر از طریق قسمت خلفی (Posterior Endoscopic Discectomy)
در این روش، دسترسی به دیسک آسیب‌دیده از قسمت پشتی ستون فقرات صورت می‌گیرد. این روش برای درمان مشکلاتی مانند فتق دیسک یا فشار به اعصاب در نواحی پشتی ستون فقرات بسیار مؤثر است. در جراحی آندوسکوپیک خلفی، جراح از یک برش کوچک (معمولاً چند میلی‌متر) در ناحیه پشت کمر استفاده می‌کند و ابزار آندوسکوپ را از طریق این برش وارد بدن می‌کند.
مزایا و ویژگی‌های این روش:
- دقت بالا: به دلیل دسترسی مستقیم به نواحی آسیب‌دیده، جراح می‌تواند با دقت بسیار بالا دیسک آسیب‌دیده را مشاهده کرده و بخش‌های آسیب‌دیده را با دقت بردارد.
- کمترین آسیب به بافت‌ها: به دلیل دسترسی از قسمت پشتی و استفاده از ابزارهای کوچک، آسیب به بافت‌های اطراف مانند عضلات و اعصاب به حداقل می‌رسد.
- کاهش دوره نقاهت: به علت کاهش آسیب به بافت‌ها و خونریزی کم، بیماران می‌توانند سریع‌تر بهبودی پیدا کنند و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
موارد استفاده:
این روش به‌طور خاص برای فتق دیسک کمر و فشار به اعصاب در نواحی پشتی ستون فقرات استفاده می‌شود. بیمارانی که دارای دردهای شدید به علت فتق دیسک یا تنگی کانال نخاعی هستند، معمولاً کاندیدای مناسبی برای این روش هستند.
آندوسکوپی دیسک کمر از طریق قسمت جانبی (Lateral Endoscopic Discectomy)
این روش به‌طور خاص برای مشکلات دیسک‌هایی است که در نواحی جانبی ستون فقرات قرار دارند. در این تکنیک، دسترسی به دیسک از کنار ستون فقرات صورت می‌گیرد. این روش معمولاً برای درمان مشکلات دیسک در قسمت‌های خاص و پیچیده ستون فقرات مانند دیسک‌های جانبی یا تنگی کانال نخاع در ناحیه جانبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، جراح از یک برش کوچک در ناحیه جانبی کمر استفاده می‌کند و ابزار آندوسکوپ را از این برش وارد می‌کند.
مزایا و ویژگی‌های این روش:
- دسترس‌پذیری به مناطق خاص: این روش به جراح امکان می‌دهد تا به نواحی جانبی ستون فقرات که در روش خلفی دسترسی به آن‌ها دشوار است، دسترسی یابد.
- کاهش فشار به اعصاب: این تکنیک به‌طور خاص برای کاهش فشار بر اعصاب جانبی ستون فقرات طراحی شده است، به‌ویژه در بیمارانی که دچار مشکلات عصبی در نواحی جانبی ستون فقرات هستند.
- کمترین آسیب به بافت‌های اطراف: همانند روش خلفی، این روش نیز با حداقل برش انجام می‌شود و باعث کاهش آسیب به عضلات و اعصاب اطراف می‌شود.
موارد استفاده:
این روش به‌ویژه برای مشکلات دیسک جانبی، تنگی کانال نخاع و سایر مشکلات مشابه ستون فقرات جانبی استفاده می‌شود. بیمارانی که به دلیل فشار دیسک‌ها در نواحی جانبی ستون فقرات درد دارند، این روش می‌تواند برای درمان مؤثر باشد.
چگونه عمل آندوسکوپی دیسک کمر انجام می‌شود؟
عمل آندوسکوپی دیسک کمر یکی از روش‌های پیشرفته و کم‌تهاجمی است که به کمک آن مشکلات دیسک کمر و ستون فقرات درمان می‌شود. در این روش از ابزارهای دقیق و دوربین آندوسکوپی برای دسترسی به نواحی آسیب‌دیده استفاده می‌شود. در ادامه مراحل دقیق انجام این عمل توضیح داده شده است:
بیهوشی
ابتدا برای راحتی بیمار، از بیهوشی استفاده می‌شود. بسته به وضعیت پزشکی بیمار و توصیه پزشک، ممکن است از بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی استفاده شود. بیهوشی عمومی به این معناست که بیمار در طول جراحی کاملاً بی‌هوش خواهد بود و هیچ دردی احساس نخواهد کرد.
در بی‌حسی موضعی، بیمار بیدار است اما ناحیه جراحی به طور کامل بی‌حس می‌شود و بیمار دردی حس نمی‌کند. بیهوشی مناسب به پزشک این امکان را می‌دهد که جراحی به‌راحتی انجام شود.
ایجاد برش کوچک و وارد کردن آندوسکوپ
پس از بیهوشی، جراح یک برش کوچک (معمولاً چند میلی‌متر) در ناحیه کمر یا گردن (بسته به محل دیسک آسیب‌دیده) ایجاد می‌کند. این برش بسیار کوچک است و به‌طور قابل توجهی آسیب کمتری به بافت‌ها وارد می‌کند.
از این طریق، لوله نازک و انعطاف‌پذیر آندوسکوپ به داخل بدن وارد می‌شود. این لوله به یک دوربین متصل است که تصاویری زنده از ناحیه جراحی را برای جراح ارسال می‌کند.
مشاهده و درمان ناحیه آسیب‌دیده
پس از وارد کردن آندوسکوپ، جراح می‌تواند به‌طور دقیق ناحیه آسیب‌دیده در ستون فقرات و دیسک‌ها را مشاهده کند.
تصاویر به‌دست آمده از دوربین به جراح این امکان را می‌دهند که با دقت بالا و بدون نیاز به برش‌های بزرگ، ناحیه مورد نظر را بررسی کرده و اقدامات درمانی لازم را انجام دهد. جراح ممکن است با استفاده از ابزارهای مخصوص، بخش‌های آسیب‌دیده دیسک را برش داده یا بردارد، یا از تکنیک‌های دیگر مانند تزریق مواد ترمیمی به دیسک استفاده کند.
خروج ابزار و بسته شدن برش
پس از انجام جراحی، آندوسکوپ و ابزارهای دیگر به‌طور ایمن خارج می‌شوند. چون برش ایجاد شده بسیار کوچک است، معمولاً نیازی به بخیه‌های بزرگ نیست. در برخی موارد، ممکن است از یک یا دو بخیه کوچک برای بسته شدن محل جراحی استفاده شود.
بسته شدن این برش‌ها به‌طور دقیق انجام می‌شود تا از هرگونه عفونت یا التهاب جلوگیری شود.
دوره نقاهت و بازگشت به فعالیت‌ها
بیمار پس از جراحی معمولاً مدت کوتاهی تحت نظارت پزشک در بیمارستان یا کلینیک باقی می‌ماند. در این زمان، علائم حیاتی بیمار مانند فشار خون و دمای بدن کنترل می‌شود.
اکثر بیماران پس از چند ساعت می‌توانند به خانه بازگردند. معمولاً نیاز به بستری شدن طولانی‌مدت نیست و بیمار می‌تواند به راحتی استراحت کند.
زمان بهبودی و بازگشت به فعالیت‌های روزمره
پس از جراحی آندوسکپیک، بیماران معمولاً پس از چند روز به فعالیت‌های روزمره خود باز می‌گردند. دوره نقاهت این روش کوتاه است و بیمار می‌تواند به تدریج حرکات روزانه خود را آغاز کند.
فیزیوتراپی و تمرینات کششی ممکن است برای کمک به بهبود حرکت و تقویت عضلات کمر توصیه شوند. در اکثر موارد، بیماران ظرف یک تا دو هفته می‌توانند به راحتی به فعالیت‌های عادی خود ادامه دهند.
مزایای کلی جراحی آندوسکپیک دیسک کمر
عمل آندوسکوپی دیسک کمر به عنوان یک روش پیشرفته و کم‌تهاجمی برای درمان مشکلات ستون فقرات و دیسک‌های کمر شناخته می‌شود. این روش مزایای فراوانی دارد که آن را به یک گزینه جذاب برای بیمارانی که به دنبال درمان غیرجراحی هستند، تبدیل کرده است:
کمترین آسیب به بافت‌های اطراف
در جراحی آندوسکپیک دیسک کمر، از ابزارهای دقیق و کوچکی به نام آندوسکوپ استفاده می‌شود که به جراح امکان می‌دهد به‌طور دقیق و مستقیم به ناحیه آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند. به همین دلیل، در این روش، آسیب به بافت‌های اطراف ستون فقرات مانند عضلات، عروق خونی و اعصاب به حداقل می‌رسد.
بر خلاف جراحی‌های سنتی که نیاز به برش‌های بزرگ دارند و ممکن است به بافت‌های سالم اطراف آسیب برسانند، در جراحی آندوسکپیک فقط بخش‌های مورد نیاز جراحی می‌شوند و این موضوع به بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند.
کاهش خونریزی و مدت زمان جراحی
استفاده از آندوسکوپی برای جراحی بسته دیسک کمر باعث می‌شود تا خونریزی به حداقل برسد، زیرا جراح تنها به ناحیه دقیق و مورد نیاز دسترسی پیدا می‌کند. همچنین به دلیل دقت بالای این روش، زمان جراحی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
این موضوع به‌ویژه برای بیمارانی که از نظر جسمانی ضعیف هستند یا شرایط پزشکی خاصی دارند، اهمیت زیادی دارد. جراحی سریع‌تر و با خونریزی کمتر باعث کاهش خطرات پس از جراحی می‌شود.
دوره بهبودی کوتاه‌تر
یکی از بزرگ‌ترین مزایای جراحی آندوسکپیک دیسک کمر، دوره بهبودی کوتاه‌تر آن است. بیمارانی که این روش را انجام می‌دهند، معمولاً می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند، زیرا نیاز به بستری شدن طولانی‌مدت ندارند.
علاوه بر این، درد پس از جراحی به دلیل آسیب کمتر به بافت‌ها و اعصاب کاهش می‌یابد. اکثر بیماران ظرف چند روز از عمل قادر به حرکت هستند و بهبودی آن‌ها سریع‌تر از روش‌های جراحی سنتی اتفاق می‌افتد.
کاهش درد بعد از جراحی
به دلیل دقت بالای جراحی آندوسکپیک و کاهش فشار بر اعصاب و بافت‌های اطراف، درد پس از جراحی بسیار کمتر از جراحی‌های باز است.
همچنین به دلیل کاهش خونریزی و آسیب کمتر به بافت‌ها، بیماران اغلب از درد کمتری در طول دوره نقاهت برخوردارند. این امر باعث می‌شود که بیماران به سرعت به فعالیت‌های خود بازگشته و از درد کمتری رنج ببرند.
عوارض جانبی احتمالی جراحی آندوسکپیک دیسک کمر
جراحی آندوسکپیک دیسک کمر یک روش پیشرفته و کم‌تهاجمی است که نسبت به جراحی‌های سنتی مزایای بسیاری دارد، اما همچنان برخی از عوارض جانبی ممکن است برای بیماران ایجاد شود.
این عوارض به طور کلی کمتر از جراحی‌های باز هستند، اما مهم است که بیماران از آن‌ها آگاهی داشته باشند و مراقبت‌های لازم را انجام دهند. در زیر به توضیح بیشتر در مورد این عوارض پرداخته می‌شود:
عفونت محل جراحی
اگرچه جراحی آندوسکپیک دیسک کمر به دلیل برش‌های کوچکی که ایجاد می‌شود، خطر عفونت کمتری دارد، اما همچنان امکان بروز عفونت در محل جراحی وجود دارد. این عفونت‌ها می‌توانند در صورتی که محل جراحی به‌درستی مراقبت نشود، رخ دهند.
عفونت‌ها ممکن است با علائمی مانند قرمزی، تورم، تب و درد شدید همراه باشند. به همین دلیل، رعایت دقیق اصول بهداشتی، شستشوی مرتب محل جراحی و استفاده از داروهای ضدعفونی به دستور پزشک از اهمیت بالایی برخوردار است.
آسیب به اعصاب یا بافت‌های اطراف
در جراحی آندوسکپیک، به دلیل استفاده از ابزارهای دقیق و دسترسی محدود، ممکن است در برخی موارد به اعصاب یا بافت‌های اطراف آسیب وارد شود. این موضوع به‌ویژه در نواحی حساس مانند نزدیک به اعصاب ستون فقرات ممکن است باعث دردهای عصبی، ضعف عضلانی یا حتی بی‌حسی در نواحی مختلف بدن شود.
هرچند که این خطر به حداقل می‌رسد، اما همچنان در برخی موارد امکان بروز این آسیب‌ها وجود دارد. دقت و تجربه جراح در انجام این روش تأثیر زیادی در کاهش این خطر دارد.
بازگشت مشکلات
یکی از خطرات بالقوه جراحی آندوسکپیک دیسک کمر این است که مشکلات ستون فقرات ممکن است دوباره بازگردند. این مورد بیشتر در شرایطی رخ می‌دهد که آسیب‌های دیسک کمر به‌طور کامل درمان نشده‌اند یا جراحی به‌طور کامل به ناحیه آسیب‌دیده دسترسی نداشته است.
در برخی موارد، دیسک ممکن است دوباره دچار فتق یا آسیب شود و علائم بیمار بازگشت کنند. در این شرایط، ممکن است نیاز به جراحی مجدد باشد.
هماتوم (تجمع خون)
در برخی موارد، تجمع خون در ناحیه جراحی به نام هماتوم ممکن است رخ دهد. این شرایط معمولاً به دلیل آسیب به رگ‌های خونی کوچک حین جراحی است.
هماتوم می‌تواند باعث درد و تورم در ناحیه جراحی شود و در صورتی که درمان نشود، ممکن است به عوارض بیشتری منجر گردد. معمولاً این مشکل با مراقبت‌های مناسب و گاهی با تخلیه خون تجمعی برطرف می‌شود.
تنگی کانال نخاعی مجدد
در برخی موارد، اگر تنگی کانال نخاعی یا سایر مشکلات مشابه به‌طور کامل درمان نشوند، ممکن است بیمار دوباره با مشکلاتی مانند درد، سوزش و ضعف عضلانی مواجه شود.
این وضعیت ممکن است نیاز به درمان‌های اضافی یا جراحی‌های مجدد داشته باشد. در چنین شرایطی، جراح ممکن است نیاز به ارزیابی و انجام روش‌های جراحی تکمیلی برای رفع مشکلات باقی‌مانده داشته باشد.
آسیب به دیسک‌های دیگر
در صورتی که جراحی آندوسکپیک به‌طور دقیق انجام نشود، احتمال آسیب به دیسک‌های دیگر نیز وجود دارد. این آسیب‌ها ممکن است باعث بروز مشکلات جدید در ستون فقرات شوند و بیماران را دچار دردهای جدیدی کنند.
آسیب به رگ‌های خونی و عضلات
هرچند که آندوسکوپی باعث آسیب کمتری به بافت‌ها می‌شود، اما در برخی موارد ممکن است رگ‌های خونی کوچک و عضلات اطراف ناحیه جراحی آسیب ببینند. این آسیب‌ها می‌توانند منجر به کبودی یا درد در ناحیه جراحی شوند و در برخی موارد ممکن است نیاز به مراقبت‌های ویژه یا فیزیوتراپی داشته باشند.
عدم تطابق با مشکلات پیچیده‌تر
این روش ممکن است برای برخی مشکلات پیچیده ستون فقرات مانند تنگی کانال نخاع شدید یا دیسک‌های بسیار بزرگ مناسب نباشد. در چنین مواردی، جراحی آندوسکپیک ممکن است نتواند به‌طور کامل مشکل را حل کند و جراح ممکن است نیاز به استفاده از روش‌های جراحی باز یا دیگر تکنیک‌های پیشرفته‌تر داشته باشد.
مراقبت‌های بعد از عمل آندوسکپی دیسک کمر
مراقبت‌های بعد از جراحی آندوسکپیک دیسک کمر نقش زیادی در بهبودی سریع‌تر بیمار دارند. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
استراحت و جلوگیری از فعالیت‌های شدید
بیماران باید در دوران نقاهت از فعالیت‌های سنگین و فیزیکی خودداری کنند. این شامل بلند کردن اجسام سنگین، ورزش‌های شدید و انجام کارهایی است که فشار زیادی به ناحیه کمر وارد می‌کنند.
استفاده از دستگاه‌های حمایتی
استفاده از کمربندهای حمایتی یا دیگر وسایل برای پشتیبانی از ناحیه کمر توصیه می‌شود. این وسایل به‌ویژه در روزهای اولیه پس از جراحی به کاهش فشار و بهبود روند بهبودی کمک می‌کنند.
تمرینات فیزیوتراپی
پزشک ممکن است تمرینات خاص فیزیوتراپی برای توانبخشی بعد از عمل دیسک کمر تجویز کند. این تمرینات به تسریع بهبودی، افزایش قدرت عضلات و کاهش خطر آسیب‌های بعدی کمک می‌کند.
پیگیری با پزشک
بیمار باید به‌طور مرتب با پزشک خود مشورت کند تا وضعیت بهبودی بررسی شود و در صورت نیاز تغییرات لازم در روند درمان اعمال گردد.
این عمل برای چه کسانی مناسب است و برای چه کسانی مناسب نیست؟
جراحی آندوسکپیک دیسک کمر به‌ویژه برای افرادی که از مشکلات دیسک‌های کمر مانند گرمیجه (herniated disc) و تنگی نخاع (spinal stenosis) رنج می‌برند، گزینه‌ای مناسب است. این روش برای بیمارانی که نیاز به درمان سریع‌تر و دوره نقاهت کوتاه‌تر دارند، بسیار مؤثر است.
اما این روش برای همه بیماران مناسب نیست. افرادی که مشکلات پیچیده‌تر یا آسیب‌های جدی‌تری در ستون فقرات دارند یا کسانی که دیسک‌های بسیار بزرگ یا آسیب‌های جدی دارند، ممکن است نیاز به جراحی‌های سنتی داشته باشند. تشخیص نهایی باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
نظرات پزشکان برجسته در مورد جراحی آندوسکپیک
محمدحسین دلشاد، متخصص جراحی ستون فقرات، در مورد این روش می‌گوید:
جراحی آندوسکوپی ستون فقرات، نوعی پیشرفته از درمان‌های جراحی است که به‌صورت نیمه تهاجمی برای بیماران انجام می‌گیرد.
دکترعلی محمدی مقدم، فوق‌تخصص جراحی ستون فقرات، نیز اشاره می‌کند:
جراحی دیسک کمر به روش آندوسکوپی، مزایای متعددی نسبت به جراحی‌های باز ستون فقرات دارد. این روش خطر کمتری برای بیمار دارد و فقط به یک برش کوچک ۱ تا ۲ سانتی متری، نیاز دارد که منجر به کاهش ماندگاری زخم و از دست دادن خون می‌شود.
هزینه عمل آندوسکوپی دیسک کمر
هزینه عمل آندوسکپی دیسک کمر ممکن است بسته به عوامل مختلفی مانند محل جراحی، تجربه جراح، نوع تجهیزات مورد استفاده و شرایط بیمار متغیر باشد. به طور کلی، این روش نسبت به جراحی‌های سنتی که نیاز به برش‌های بزرگ و بستری طولانی‌مدت دارند، هزینه کمتری دارد.
در تهران، هزینه عمل آندوسکوپی دیسک کمر معمولاً در حدود 10 تا 20 میلیون تومان است که این مبلغ شامل هزینه جراح، تجهیزات پزشکی، بستری و مراقبت‌های بعد از عمل می‌شود. این هزینه ممکن است در مراکز مختلف و بسته به تجربه و تخصص جراح متفاوت باشد.
آندوسکوپی دیسک کمر در تهران
در تهران، آندوسکوپی دیسک کمر به عنوان یک روش محبوب برای درمان مشکلات دیسک‌های کمر به شمار می‌رود. بسیاری از بیماران به دلیل مزایای این روش مانند کاهش خطرات جراحی، دوره نقاهت کوتاه‌تر و هزینه کمتر، از این روش استفاده می‌کنند. نظرات بیماران در مورد این روش معمولاً مثبت است، زیرا آن‌ها بهبود سریع‌تری را تجربه کرده و درد کمتری بعد از جراحی داشته‌اند.
یکی از نکات مهم این است که آندوسکوپی دیسک کمر در تهران توسط پزشکان با تجربه و متخصص در این زمینه مانند دکتر امیر حسین یزدانی انجام می‌شود که نتایج خوبی از این روش به دست آورده‌اند. انتخاب یک جراح با تجربه برای انجام این جراحی بسیار حیاتی است تا از موفقیت آن اطمینان حاصل شود.
جع بندی
عمل آندوسکوپی دیسک کمر یک روش کم‌تهاجمی و پیشرفته است که به درمان مشکلات دیسک کمر و گردن با حداقل آسیب به بافت‌های اطراف و کاهش خطرات جراحی کمک می‌کند. این روش با استفاده از ابزار دقیق آندوسکوپی، جراح را قادر می‌سازد تا ناحیه آسیب‌دیده را با دقت مشاهده و درمان کند، بدون اینکه نیاز به برش‌های بزرگ باشد. مزایای این جراحی شامل کاهش خونریزی، دوره نقاهت کوتاه‌تر، و بهبودی سریع‌تر است.
برای انجام این عمل با بهترین نتایج، انتخاب یک جراح متخصص و با تجربه مانند دکتر امیر حسین یزدانی که در زمینه جراحی‌های ستون فقرات و آندوسکوپی دیسک کمر تخصص دارد، بسیار اهمیت دارد. کلینیک دکتر یزدانی با استفاده از تجهیزات پیشرفته و روش‌های نوین، به بیمارانی که از مشکلات دیسک کمر رنج می‌برند، کمک می‌کند تا بهبودی سریع و بدون درد را تجربه کنند.
