درمان گودی و قوس زیاد کمر با فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی
درمان گودی و قوس زیاد کمر با فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی
به افزایش انحنای ستون فقرات (بالای باسن) “لوردوز” یا “گودی کمر” و یا ” قوس کمر” می گویند.
ستون فقرات دارای 3 نوع انحنا است: لوردوز، کیفوز (منحنی بیرونی ستون فقرات پشت دندهها)، اسکولیوز (انحنا به سمت پهلوها).
کمی انحنا در لوردوز و کیفوز طبیعی است. انحنای بیش از حد ستون فقرات در قسمت کمر باعث قوس کمر یا لوردوز میشود. انحنای بیش از حد کیفوز باعث گرد شدن شانهها یا قوز شانه (بیماری شوئرمن) میشود. انحنای اسکولیوز همیشه غیر طبیعی است. در حالت طبیعی ستون فقرات سالم، مهرههای گردنی دارای کمی انحنا هستند، کیفوز و قسمت تحتانی کمر نیز دارای کمی انحنا هستند. از دست دادن انحنای ستون فقرات در قسمت کمر باعث” تخت شدن پشت” میشود. در ادامه به بحث علل و درمان گودی کمر نیز می پردازیم.
علت گودی و قوس زیاد کمر
شرایط زیر میتواند باعث گودی کمر شود:
• آکندروپلازی: اختلالی که در آن استخوانها به طور طبیعی رشد نمیکند، و در نتیجه باعث کوتاهی قد میشود.
• اسپوندیلولیستزی: شرایطی که در آن مهرهها، معمولاً در قسمت پایینی پشت، به سمت جلو میلغزند.
• پوکی استخوان: بیماریی که در آن مهرهها شکننده شده و میتوانند به راحتی در اثر فشار شکسته شوند.
• چاقی یا اضافه وزن زیاد
• کیفوز: گرد شدن بیش از حد بالای ستون فقرات.
• التهاب دیسکها: التهاب دیسک یا فضای بین مهرههای ستون فقرات که اغلب در اثر عفونت ایجاد میشود.
• گودی کمر خوش خیم (بی ضرر) نوجوانان
علائم گودی و قوس زیاد کمر
از جمله علائم گودی کمر می توان به موارد زیر اشاره نمود:
• انحنای بیش از حد قسمت تحتانی ستون فقرات که باعث برجسته تر نشان دادن باسن میشود.
• در صورتی که در پشت شما یک سطح صافی قرار بگیرد، فاصله زیادی میان آن سطح و کمر شما وجود خواهد داشت. زمانی که به جلو خم میشوید نیز، این فاصله زیاد تغییر نمیکند.
• کمر درد و احساس ناراحتی در پشت
• اختلال در حرکت کمر به سمتی خاص
چگونه به وجود اختلال در انحنای ستون فقرات خود پی ببریم؟
پزشک اختلال انحنای ستون فقرات را با بررسی سابقه پزشکی شما و خانوادهتان و همچنین معاینه فیزیکی، تشخیص میدهد. آزمایشات تصویر برداری نیز مانند تصویر برداری اشعه ایکس، میتواند انحرافات ستون فقرات را به خوبی نشان دهد. اشعه ایکس میتواند وجود هر گونه ناهنجاری در استخوانهای ستون فقرات را نشان دهد. همچنین میتواند میزان انحراف ستون فقرات را نیز تعیین نماید.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” background_color=”#c2d568″]اگر احساس کردید انحنای ستون فقرات شما غیر طبیعی شده ، با متخصصین ما در کلینیک دکتر یزدانی تماس بگیرید. متخصصان ما، بدن و نشانههای بیماری شما را به دقت بررسی میکنند. و بر اساس شرایط شما بهترین برنامه درمانی را برایتان در نظر میگیرند.[/alert]
تشخیص گودی و قوس زیاد کمر
برای تشخیص گودی کمر و علت درد پایین کمر ، ممکن است پزشک سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و معاینات فیزیکی لازم را انجام دهد. بررسی سابقه پزشکی کمک خواهد کرد تا زمان تغییرات قابل توجه ستون فقرات مشخص شود. بررسی میشود که ایا وضعیت شما نسبت به قبل بدتر شده است یا نه. و اگر بدتر شده، میزان تغییرات چقدر بوده است. در طول معاینه، از بیمار خواسته میشود تا به جلو و پهلوها خم شود تا مشخص شود ایا انحنای کمر انعطاف پذیر است یا ثابت. دامنه حرکتی بیمار و تراز ستون فقرات به دقت ارزیابی میشود. ممکن است پزشک ستون فقرات را برای بررسی اختلالات لمس نماید. در صورتی که فرد علائمی همچون: درد، سوزش، بی حسی، اسپاسم و یا ضعف عضلانی، تغییر در حس دستها و پاها و یا تغییر در کنترل روده یا مثانه داشته باشد، ممکن است پزشک درخواست ارزیابی عصب شناسی بدهد. بر حسب شرایط سایر آزمایشات نیز ممکن است انجام گیرد، مانند: تصویر برداری اشعه ایکس از کل ستون فقرات و یا کمر و منطقه ی لگن.
درمان گودی و قوس زیاد کمر
به طور کلی، از بین بردن قوس کمر به شدت و نوع اختلال انحنای ستون فقرات بستگی دارد. انحنای ستون فقرات خفیف، مانند وضعیتی که در کیفوز رخ میدهد، ممکن است تحت درمان قرار نگیرد. انحنای شدید ستون فقرات ممکن است به کمربندهای اصلاح کننده یا جراحی نیاز داشته باشند.
ممکن است درمان گودی کمر شامل موارد زیر گردد:
• دارو: برای از بین بردن درد و تورم
• ورزش
• فیزیوتراپی: نخست، فیزیوتراپیست سعی خواهد کرد درد و تورم شما را کاهش دهد. همچنین ممکن است فیزیو تراپیست به شما آموزشهای لازم را یاد دهد و برای درمان شما از تکنیکهایی مانند حرکات فیزیکی، گرما درمانی، سرما درمانی، آب درمانی، اولتراسوند و تحریک الکتریکی استفاده کند. بیشتر فیزیوتراپی را تقریباً تمرینات ورزشی تشکیل میدهد. که میتواند شامل تمرینات کششی، تمرینات عضلات اصلی، کار با وزنه و راه رفتن باشد. ممکن است فیزیو تراپیست به شما یک برنامه ورزشی آموزش دهد، بنابراین میتوانید آن را در خانه انجام دهید. ممکن است درمان همراه با درد خفیف یا تورم باشد. این موضوع طبیعی است، اما اگر باعث رنجش شما میشود به فیزیو تراپیست اطلاع دهید.
• استفاده از کمربندهای طبی
• کاهش وزن
• مداخله جراحی: اگر انحنای ستون فقرات شدید باشد، ممکن است برای شخص جراحی در نظر گرفته شود. همچنین اگر عصب و یا نخاع درگیر شده باشند و یا درمانهای غیر جراحی پس از یک مدت زمان معقولی شکست خورده باشند، ممکن است از مداخلات جراحی کمک گرفته شود.
ورزش و حرکات اصلاحی برای درمان گودی کمر
1. پیاده روی: هنگام پیاده روی، همواره سه چیز را در ذهن داشته باشید: شانهها به سمت عقب، باسن به سمت جلو، عضلات شکم منقبض. منقبض کردن عضلات شکم در حالی که باسن به سمت جلو نگه داشته شده باشد، کمک میکند تا لگن به حالت مستقیم در آمده و چرخش لگن و گودی کمر اصلاح شود. یکی از شایعترین علل گودی کمر، افزایش انحنای کیفوز میباشد. اگر شانههای خود را به سمت عقب نگه دارید، از افزایش انحنای کیفوز جلوگیری کرده و به اصلاح گودی کمر کمک میکنید.
2. به صورت مستقیم بنشینید: گفتن آن آسان است، ولی در عمل کمی مشکل به نظر میرسد. اما ارزشش را دارد، تلاش خود را بکنید. عضلات فوقانی پشت خود را منقبض کرده به طوری که پشت شما کاملاً صاف گردد.عضلات شکم را منقبض کرده و باسن را به سمت داخل جمع نمایید. این کار را برای 5 دقیقه متوالی انجام دهد. ابتدا کمی سخت به نظر میرسد ولی به مرور زمان برایتان آسان میشود، به نحوی که بدون فکر کردن به آن به صورت ناخود گاه این وضعیت را حفظ خواهید کرد.
3. بر روی تقویت عضلات شکم و باسن تمرکز کنید: قوی بودن عضلات شکم و باسن، کمک زیادی میکند تا شما بدن خود را در وضعیت مناسبی قرار دهید. برای تقویت عضلات شکم به تمرینات مربوط به تقویت شکم مراجعه کنید. و برای تقویت عضلات باسن نیز به مجموعه تمیرانات تقویت باسن برای ورزشکاران تنبل.
از میان تمرینات تقویت کننده عضلات باسن، ورزشهای زیر به طور خاص برای رفع گودی کمر مناسب ترند:
پل زدن: بر روی زمین دراز بکشید و زانوهای خود را خم نمایید.
اکنون خود را از روی زمین بلند کنید، عضلات باسن را درگیر نمایید. سپس به حالت قبل برگشته و دوباره این تمرین را تکرار نمایید.
چمباتمه زدن به حالت اسکیبازان: همانند زمانی که میخواهند پرش 180 درجه انجام دهند.
زمانی که در این وضعیت قرار میگیرید مطمئن شوید عضلات باسنتان درگیر شده و به سمت داخل فشرده شده باشند. عضلات شکم و باسن خود را منقبض نگه دارید. نیازی نیست بیش از حد خود را به سمت پایین بکشید. کمر کاملاً صاف باشد.
پاها هم عرض شانه باشند و پشت کاملاً صاف و کشیده. باسن خود را به سمت پایین آورده و با کف دست زمین را لمس نمایید.
تمرین پلانک: آرنجهای خود را زیر شانه قرار دهید، و تا آنجایی که میتوانید این وضعیت را نگه دارید.
تقویت عضلات شکم: دستهایتان را پشت گوشهایتان نگه دارید، بدن خود را به سمت عقب کشیده و این وضعیت را نگه دارید.
4. تمرینات کششی: گودی کمر عمدتاً به دلیل عدم تعادل عضلات ایجاد میشود. به همین دلیل پیشنهاد انجام تمرینات تقویت کننده شکم و باسن را میدهم. آنها به طرز بسیار مؤثری چرخش قدامی لگن را اصلاح و پشت شما را تراز میکنند.
5. ایستادن و کشیدن خود: سعی کنید ایستادن و کشیدن عضلات پشت خود را به صورت یک عادت درآورید. زمانی که عادت کردهاید پشت شما مدام خم باشد نشستن به صورت مستقیم کار دشواری خواهد بود. برای معکوس کردن عادات بد، باید عادتهای خوب را جایگزین نمایید. این کار به شما کمک خواهد کرد وضعیت پشت خود را اصلاح کنید. عادات غلط بدن شما نیز اصلاح خواهند شد.
اگر این مطلب برایتان مفید بود از از مقالات مرتبط زیر نیز دیدن فرمایید و نظرات و سوالات خود را در کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید.
نویسنده : دکتر یزدانی، متخصص طب فیزیکی
* - لطفا نظر خود را در خصوص این مقاله بیان بفرمایید: