شکستگی مهره کمر: درمان شکستگی مهره کمر، علائم و علت
شکستگی مهره کمر و ستون فقرات شامل شکستگی مهره های کمر و یا استخوانهای ستون فقرات میباشد. این شکستگیها ممکن است ناشی از وارد شدن ترومای شدید و یا حتی یک ضربه خفیف مانند یک سرفه باشد که اغلب با یک بیماری قبلی ضعیفکننده استخوان مانند پوکی استخوان همراه است. شکستگی پایدار و یا شکستگی که پس از بهبودی، شکل و مکان خود را حفظ میکند، معمولاً میتواند خود به خود التیام یابد، البته به شرطی که بیمار از بریس استفاده کند و قادر به استراحت کافی باشد. اما شکستگیهای شدیدتر ستون فقرات، میتواند نخاع و یا رشتههای اعصابی را که در امتداد ستون فقرات هستند، تحت فشار قرار داده و یا حتی پاره کند.
ما در کلینیک تخصصی دردهای ستون فقرات و مفاصل، میتوانیم با ترمیم آسیبها و درمان مشکلات مفاصل و کمر از طریق روشهای درمان غیر جراحی مانند فیزیوتراپی، درمان فیزیکی، ازن تراپی و…کیفیت زندگی را به شما بازگردانیم. اگر درد کمر دارید ویا با فعالیتهای بسیار جزئی دچار شکستگی مفاصل و مهرههای کمر میشوید، لطفاً برای اخذ نوبت مشاوره با ما تماس بگیرید: 09353637983 و 02188196179
علائم و نشانههای شکستگی مهرههای کمر
در صورتی که بیماری پوکی استخوان، عامل شکستگی مهره کمر باشد، علامت آن معمولاً شروع ناگهانی درد است. بیشتر بیماران مبتلا به شکستگی فشاری در ستون فقرات، میگویند شروع دردشان بلافاصله پس از یک فعالیت نسبتاً عادی و منظم بوده است که با کمی فشار و یا تنش کمر همراه است (مانند بلند کردن، خم شدن و یا افتادن).
برای افراد مبتلا به پوکی استخوان پیشرفته، شکستگی مهره های کمر حتی میتواند با فعالیت بسیار جزئی مانند عطسه، سرفه، داخل یا خارج شدن از وان حمام و یا صرفاً با پهلو عوض کردن در رختخواب رخ دهد. کاهش درد ناشی از شکستگی ستون فقرات به دلیل پوکی استخوان، به طور معمول حدود چهار تا شش هفته طول میکشد. پس از این مدت، درد شدید کمر بسیاری از بیماران فروکش کرده و تبدیل به یک درد مزمن و متمرکز در منطقه شکستگی میشود.
علتها و عوامل شکستگی مهرههای کمر
1- شکستگی به دلیل فشار بیش از حد بر روی استخوان رخ میدهد.
- اگر استخوان آنقدر ضعیف باشد که قادر به تحمل فشار طبیعی نیست.
- اگر نیروی فشار آنقدر شدید باشد که مهره قادر به تحمل آن نیست.
2- شایعترین علت شکستگی استرسی مهره های کمر ، پوکی استخوان است.
- این بیماری، معمولاً استخوانها را آنقدر ضعیف میکند که قادر به تحمل فشار طبیعی نیستند.
- استخوانهای نازک شده ممکن است در طول فعالیت طبیعی، فرو بریزد واین موجب شکستگی ناشی از فشار بر ستون فقرات میشود.
- شکستگیهای فشاری ستون فقرات، شایعترین نوع شکستگی ناشی از پوکی استخوان است.
- در موارد شدید پوکی استخوان، حرکات سادهای مانند خم شدن به جلو میتواند برای ایجاد یک “شکستگی همراه با خرد شدگی” و یا شکستگی فشاری ستون فقرات، کافی باشد.
3- تروما و آسیب شدید به مهرههای ستون فقرات نیز میتواند منجر به شکستگی جزئی یا شدید مهرهها شود. این آسیب میتواند ناشی از سقوط، پرش پرقدرت، یک تصادف و یا هر حادثهای باشد که بر نقطه شکستن ستون فقرات، فشار وارد میسازد.
4- یکی دیگر از علتهای شکستگی مهرههای کمر، سرطان متاستاتیک (گسترش سلولهای سرطانی) است که استخوانها را ضعیف میسازد، تا زمانی که فرو میریزند. این فروریختن نشانه آن است که یک عامل داخلی در حال آسیب رساندن به استخوان است.
تشخیص شکستگی مهره کمر
پزشک اورژانس، ارزیابی کاملی را با معاینه فیزیکی از سر تا پای بیمار انجام خواهد داد. این ارزیابی شامل سر، قفسه سینه، شکم، لگن، پاها و ستون فقرات میباشد.
عوارض و پیامدهای شکستگی مهره
اگر آسیب شدیدی به نخاع وارد شود، شکستگیهای ستون فقرات کمر میتواند منجر به فلج گردد. از عوارض دیگر آن، لخته شدن خون در پاها به دلیل عدم تحرک است که پس از مدتی، این لختهها شکسته شده و به ریهها و یا بخش دیگری از بدن منتقل میشود. لختههای خون، با ممانعت از جریان خون موجب سکته مغزی یا آمبولی ریوی شده که میتواند مهلک و کشنده باشد. پنومونی و زخمهای فشاری نیز میتواند به دلیل عدم تحرک ایجاد شود. همچنین عفونت و خونریزی میتواند پس از جراحی ستون فقرات رخ دهد و مهره شکسته ممکن است به خوبی التیام نیابد.
عوارض مرتبط با شکستگی قفسه سینه و ستون فقرات کمر عبارتند از:
- لختههای خون در لگن و پاها که ممکن است در طول دورههای طولانی استراحت در بستر و یا عدم تحرک تشکیل شود.
- آمبولی ریوی که ناشی از شکسته شدن یک لخته خون و انتقال آن به ریهها است.
- پنومونی
- زخمهای فشاری
علائم شکستگیهای متعدد در ستون فقرات ممکن است شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر باشد:
- کاهش ارتفاع مهره: با فرو ریختن مهرهها، هر مهره ممکن است حداقل 15-20٪ از ارتفاع خود را از دست بدهد. بنابراین، با شکستگیهای پی در پی، فرد ممکن است مقدار قابل توجهی از ارتفاع ستون فقرات خود را از دست بدهند. این از دست دادن ارتفاع، عضلات کمر را تغییر داده و میتواند موجب درد ناشی از خستگی عضلانی شود. این درد میتواند حتی بعد از التیام شکستگی استخوان نیز ادامه یابد.
- کیفوز (قوز کمر و یا گوژ پشتی). شکستگیها معمولاً در جلوی مهره رخ میدهد و ارتفاع پشت مهره، بدون تغییر باقی میماند. در نتیجه استخوان مهره، شکل گوه مانند به خود میگیرد. با شکستگیهای متعدد مهره، قسمت جلوی مهرههای فروریخته با هم همجوشی میکنند، در نتیجه ستون فقرات به جلو خم شده و باعث دفورمیتی کیفوز و ظاهر قوزمانند میشود.
- برآمدگی شکم. شکستگی مهرهها، باعث کاهش ارتفاع ستون فقرات شده و در نتیجه امعاء و احشاء داخلی شکم در فضای عمودی کاهش یافته ستون فقرات، فشرده میشود. بنابراین شکم بیمار برآمده شده و به نظر میرسد که بیمار دارای اضافه وزن است.
- درد باسن. بیماران مبتلا به شکستگیهای فشاری متعدد در مهرههای خود، معمولاً از ناراحتی یا درد در باسن، به ویژه در بالای استخوان لگن شکایت دارند. علت درد این است که با کوتاه شدن ستون فقرات، قسمت انتهای قفسه سینه بیمار بر روی قسمت بالای استخوان لگن (ستیغ ایلیاک) اصطحکاک مییابد.
- ناراحتیهای دستگاه گوارش. کوتاه شدن ستون فقرات همچنین ممکن است با تحت فشار قرار دادن معده، باعث کاهش وزن (به دلیل احساس سیری پس از خوردن مقدار کمی غذا)، یبوست و یا مشکلات دیگر شود.
- درد گردن. بیماران مبتلا به کیفوز شدید در ناحیه سینه ممکن است خمیدگی قفسه سینه آنها به قدری زیاد باشد که برای نگاه کردن، مجبور به کشیدن گردن خود به جلو باشند، که این میتواند موجب گردن درد آنها شود.
آزمایشات و تستهای لازم
تست مغز و اعصاب. پزشک وضعیت عصبی بیمار را ارزیابی خواهد کرد. این ارزیابی شامل تست توانایی حرکت کردن، احساس موقعیت و حرکت همه اندامها میباشد. علاوه بر این، پزشک رفلکسهای بیمار را برای احتمال آسیب به نخاع و یا رشتههای اعصاب، مورد آزمایش قرار میدهد.
آزمایشات تصویربرداری. پس از معاینه فیزیکی، ارزیابی رادیولوژیک مورد نیاز است. بسته به میزان صدمات، این آزمایشات ممکن است شامل اشعه ایکس، سی تی اسکن، و MRI از مناطق متعدد، از جمله قفسه سینه و ستون فقرات کمری باشد.
درمان شکستگی مهره کمر
درمان کمر درد و آسیب ستون فقرات کمری در محل وقوع آسیب آغاز میشود. هر بیماری که مشکوک به آسیب نخاعی باشد، باید در وضعیت طبیعی خوابیده به پشت و بیتحرک و با استعمال گردنبند طبی، بر روی یک تخته قرار بگیرد و سریعاً به یک مرکز اورژانس انتقال یابد.
معمولاً درمان شکستگی مهره کمر شامل مراقبت غیر جراحی مانند استراحت، مصرف داروهای ضد درد، استفاده از گرما یا سرما برای تسکین دردهای موضعی و بازگشت آرام و تدریجی به فعالیت و تحرک است.
بریس کمر
بریس کمر با محدود کردن حرکت مهره شکسته، از آن محافظت میکند، عملکرد بریس بسیار شبیه به استفاده از گچ برای مچ دست شکسته است. فرم سفت و محکم بریس، حرکت مربوط به ستون فقرات را به طور قابل توجهی کاهش میدهد و میتواند به کاهش درد کمر کمک کند. “وتزل” میگوید: اگر چه استفاده از بریس و باندهای الاستیک جدید، راحتتر است، اما چندان موثر نیستند و میزان ناراحتی بریس، به طور مستقیم با میزان تاثیر درمانی آن در ارتباط است. با این حال، بریس باید با احتیاط و تنها تحت نظارت پزشک استفاده شود. استفاده بیش از حد از بریس برای مشکلات و ناراحتیهای کمر و درمان شکستگی مهره کمر ، میتواند موجب تضعیف و از دست دادن عضلات کمر شود.
اوزن تراپی
گاز اکسیژن-ازون از طریق تزریق به دیسک بیرونزده وارد میشود. این تزریق با یک سوزن به طور مستقیم به دیسک کمر انجام میشود و حجم دیسک را کاهش میدهد. این کاهش حجم به علت اکسیداسیون پروتئوگلیکانها است، که پروتئینهای موجود در مرکز ژل مانند دیسک (موسوم به هسته نرم) هستند. هنگامی که حجم دیسک کاهش مییابد، فشار بر اعصاب نیز کاهش مییابد. این به نوبه خود، باعث کاهش میزان درد میشود.
ازنتراپی، استفاده از ازن پزشکی (یک فرم بسیار واکنش پذیر اکسیژن خالص) است که برای تحریک پاسخ درمانی بدن انجام میشود. بدن انسان قابلیت تجدید و بازسازی خود را دارد. رخ دادن بیماری به این دلیل است که این پتانسیل در بدن، محدود شده است. خواص واکنشی ازن، بدن را تحریک میکند که بسیاری از این موانع را برطرف سازد و در نتیجه به بدن اجازه میدهد که بهترین اقدامات لازم را برای التیام خود انجام دهد.
فیزیوتراپی
درمان آسیبهای ناشی از تروما همراه با صدمات عصبی معمولاً نیاز به بستری شدن برای توانبخشی جامع دارد. برنامههای توانبخشی برای تحرک و قدرت، بر اساس قابلیت و ظرفیت هر بیمار تنظیم میشود. همه رشتههای درمانی شامل مشارکت تیم چند رشتهای در برنامه جامع توانبخشی است. در اغلب موارد، توانبخشی بیمار همراه با استفاده از ارتز سینهای -کمری-خاجی (TLSO) آغاز میشود.
کاهش فعالیت
شما به احتمال زیاد مجبور به محدود کردن فعالیتهای عادی خود خواهید بود. باید از هر گونه فعالیت شدید یا ورزش اجتناب کنید. همچنین باید از بلند کردن اجسام سنگین و هر چیز دیگری که ممکن است فشار بیش از حد بر روی شکستگی شما قرار دهد، پرهیز کنید. اگر مسن هستید، پزشک باید استراحت در بستر را به شما توصیه کند. استخوان افراد مسن معمولاً نازکتر و ضعیفتر از استخوان جوانان است و دیرتر التیام مییابد. این شکستگی باید مانند هر استخوان شکسته دیگر، با دقت و به طور جدی درمان شود.
عمل جراحی شکستگی مهره کمر
پزشک شما ممکن است عمل جراحی را نیز توصیه کند. دو نوع از رایجترین جراحی برای این نوع از شکستگی، ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی است. هر دو نوع عمل جراحی میتواند به التیام شکستگی کمک کند.
ورتبروپلاستی. این درمان غیر تهاجمی برای کمک به کاهش و یا از بین بردن درد ناشی از شکستگی و تثبیت استخوان طراحی شده است. در این روش، سیمان با ویسکوزیته پایین به طور مستقیم، با هدف ایجاد ثبات شکستگی و تسکین درد کمر، به مهره تحت فشار تزریق میشود.
جراحی کیفوپلاستی، مانند ورتبروپلاستی یک پروسه با حداقل تهاجم است که برای کاهش و یا جلوگیری از درد ناشی از شکستگی ستون فقرات، برای ایجاد ثبات در استخوان و بازگرداندن بخشی یا همه ارتفاع کاهش یافته مهره به علت شکستگی فشاری طراحی شده است.
از مقالات مرتبط و مکمل زیر بازدید فرمایید:
بیشتر بخوانید: شکستگی مهره کمر: درمان شکستگی مهره کمر، علائم و علت »
نویسنده : دکتر یزدانی، متخصص طب فیزیکی
* - لطفا نظر خود را در خصوص این مقاله بیان بفرمایید: