علت و علائم چرخش لگن در کودکان + بهترین روش درمان

چرخش لگن در کودکان چیست؟

چرخش لگن در کودکان به معنای انحراف یا تغییر زاویه استخوان لگن است که باعث می‌شود پاها و ستون فقرات حالت طبیعی خود را از دست بدهند. در حالت طبیعی لگن باید متقارن باشد که کودک بتواند بدون مشکل راه برود و فعالیت‌های روزمره را انجام دهد. وقتی چرخش لگن در کودکان اتفاق می‌افتد، تغییراتی در الگوی حرکتی دیده می‌شود که اغلب با علائم چرخش لگن در کودکان مثل کجی بدن، کوتاهی یا بلندی یک پا و مشکلات راه رفتن همراه است.

این وضعیت ممکن است در اثر مشکلات مادرزادی، رشد غیرطبیعی استخوان‌ها یا حتی ضعف عضلات ایجاد شود. والدین باید بدانند که علت چرخش لگن در کودکان همیشه یکسان نیست و بسته به شرایط جسمی و سبک زندگی کودک، متفاوت خواهد بود. در بسیاری از موارد، تشخیص زودهنگام و مراجعه به متخصص می‌تواند به پیشگیری از مشکلات ثانویه کمک کند. اگر درمان به موقع آغاز نشود، کودک در آینده ممکن است نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر مثل فیزیوتراپی یا حتی جراحی پیدا کند. به همین دلیل انتخاب بهترین راهکار برای درمان چرخش لگن در کودکان اهمیت بالایی دارد.

علت چرخش لگن در کودکان

شناخت دلایل اصلی این مشکل اهمیت زیادی دارد چون هرکدام از عوامل می‌توانند به شکل متفاوتی روی وضعیت جسمی کودک اثر بگذارند. بسیاری از والدین زمانی متوجه می‌شوند که کودکشان دچار مشکل است که علائم به‌صورت واضح ظاهر شده است. توجه به سبک زندگی، وضعیت حرکتی و سابقه پزشکی می‌تواند مسیر تشخیص و علت چرخش لگن در کودکان را روشن‌تر کند. برای انتخاب بهترین درمان لازم است ابتدا منشأ مشکل مشخص شود و سپس اقدام مناسب برای اصلاح وضعیت انجام گیرد.

مشکلات مادرزادی

 برخی کودکان با ساختار استخوانی نامتقارن متولد می‌شوند که باعث می‌شود لگن در مسیر رشد طبیعی قرار نگیرد. این وضعیت می‌تواند نخستین نشانه‌های چرخش لگن در کودکان را از همان ابتدای زندگی ایجاد کند.

ضعف عضلات لگن و کمر

 وقتی عضلات اطراف لگن و ستون فقرات ضعیف باشند، بدن قادر به حفظ تعادل و پایداری مفصل‌ها نیست. این مسئله در طول زمان به بروز علائم چرخش لگن در کودکان منجر می‌شود.

عادات حرکتی نادرست

 نشستن طولانی در وضعیت‌هایی مثل دو زانو یا چهارزانو باعث فشار غیرطبیعی روی مفصل‌ها می‌شود. تکرار این عادت به مرور زمان علت چرخش لگن در کودکان خواهد بود.

آسیب‌ها و زمین‌خوردگی‌ها

 ضربه‌های مکرر یا آسیب‌های ورزشی می‌توانند موجب تغییر زاویه مفصل لگن شوند. این آسیب‌ها اگر درمان نشوند، خطر بروز چرخش لگن در کودکان را افزایش می‌دهند.

بیماری‌های زمینه‌ای

 بیماری‌هایی مثل اسکولیوز یا مشکلات عصبی–عضلانی بر تعادل و تقارن بدن اثر منفی می‌گذارند. در چنین شرایطی بدن برای جبران، لگن را به سمت غیرطبیعی می‌چرخاند.

علائم چرخش لگن در کودکان

تشخیص به‌موقع این مشکل نقش مهمی در پیشگیری از عوارض بعدی دارد. بسیاری از والدین زمانی متوجه می‌شوند که کودکشان دچار مشکل است که نشانه‌های واضحی در راه رفتن یا حالت بدن دیده می‌شود. بروز علائم چرخش لگن در کودکان می‌تواند به شکل‌های متفاوتی ظاهر شود و شدت آن بسته به سن و شرایط جسمی کودک فرق داشته باشد. توجه به این نشانه‌ها و مراجعه به پزشک کمک می‌کند علت دقیق مشخص شده و بهترین درمان انتخاب شود.

عدم تقارن لگن و پاها

 کودک ممکن است هنگام ایستادن یا راه رفتن، یک پا کوتاه‌تر یا بلندتر از پای دیگر به نظر برسد. این حالت از شایع‌ترین علائم چرخش لگن در کودکان است و معمولاً با ناهماهنگی در حرکت پاها همراه می‌شود.

تغییر در نحوه راه رفتن

 کودکانی که دچار این مشکل هستند اغلب الگوی راه رفتن غیرطبیعی دارند؛ مثلاً پایشان به بیرون یا داخل می‌چرخد. این نشانه واضحی از علائم چرخش لگن در کودکان محسوب می‌شود که توجه والدین را جلب می‌کند.

درد در کمر، لگن یا زانو

 وقتی فشار نامتقارن به مفاصل وارد می‌شود، دردهای مزمن به مرور ظاهر می‌شوند. بسیاری از کودکان با چرخش لگن در کودکان از درد در زانو یا پایین کمر شکایت می‌کنند.

مشکلات حرکتی و کاهش انعطاف

 بعضی کودکان هنگام دویدن یا بازی کردن، سریع‌تر خسته می‌شوند یا نمی‌توانند حرکات را به‌درستی انجام دهند. این مشکل ناشی از محدودیت حرکتی است که یکی از علائم چرخش لگن در کودکان به شمار می‌رود.

ظاهر غیرطبیعی بدن

 در برخی موارد، بدن کودک به سمت یک طرف متمایل می‌شود یا شانه‌ها در یک سطح قرار نمی‌گیرند. این نشانه‌ها می‌توانند با بیماری‌هایی مثل اسکولیوز اشتباه گرفته شوند، اما در اصل از مهم‌ترین علائم چرخش لگن در کودکان هستند.

فرم رزرو نوبت

بهترین روش درمان چرخش لگن در کودکان

انتخاب درمان به علت اصلی بستگی دارد. اگر مشکل ناشی از ضعف عضلات یا عادات غلط حرکتی باشد، فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی بهترین راهکار هستند. در بسیاری از موارد، متخصص با طراحی یک برنامه ورزشی منظم می‌تواند چرخش لگن در کودکان را به‌تدریج اصلاح کند. برای کودکانی که علائم چرخش لگن در کودکان شدیدتر است، ممکن است از بریس‌های مخصوص یا کفش‌های طبی استفاده شود تا فشار وارد بر لگن کاهش یابد.

در شرایطی که علت چرخش لگن در کودکان مشکلات مادرزادی یا ناهنجاری‌های استخوانی باشد، گاهی نیاز به جراحی وجود دارد. البته این تصمیم تنها پس از معاینه دقیق توسط پزشک گرفته می‌شود. والدین باید آگاه باشند که درمان چرخش لگن در کودکان نیازمند صبر و پیگیری است و اغلب ترکیبی از روش‌های غیرجراحی و در صورت لزوم جراحی خواهد بود.

برای اثربخشی بیشتر، مراجعه به مراکز تخصصی مانند بهترین کلینیک فیزیوتراپی می‌تواند روند درمان را سرعت بخشد.

چه زمان باید به دکتر مراجعه کرد؟

والدین باید بدانند که تشخیص زودهنگام در درمان این مشکل نقش حیاتی دارد. اگر چرخش لگن در کودکان در مراحل اولیه شناسایی شود، درمان‌های ساده‌تر مانند ورزش‌های اصلاحی و فیزیوتراپی می‌توانند نتیجه مطلوبی به همراه داشته باشند. اما اگر علائم چرخش لگن در کودکان نادیده گرفته شود، ممکن است در آینده نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر مثل جراحی وجود داشته باشد. بنابراین، توجه به نشانه‌ها و مراجعه به پزشک در زمان مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است.

راه رفتن غیرطبیعی یا لنگیدن

 وقتی کودک به‌طور مداوم در راه رفتن مشکل دارد یا پاهایش به سمت داخل و خارج می‌چرخند، نشانه‌ای از علت چرخش لگن در کودکان است که نیاز به بررسی پزشکی دارد.

دردهای مداوم در زانو، کمر یا لگن

 دردهایی که بیش از چند هفته ادامه داشته باشند و با فعالیت تشدید شوند، می‌توانند هشداری برای وجود چرخش لگن در کودکان باشند.

عدم تعادل بدن

 اگر شانه‌ها یا لگن کودک در سطح یکسان قرار نداشته باشند، یکی از علائم چرخش لگن در کودکان است که نباید نادیده گرفته شود.

محدودیت در حرکات ورزشی

 ناتوانی کودک در انجام حرکات ساده مثل دویدن یا نشستن طبیعی، می‌تواند بیانگر وجود علت چرخش لگن در کودکان باشد.

مشاوره رایگان

نتیجه گیری

چرخش لگن در کودکان اگر در همان مراحل ابتدایی شناسایی شود، با درمان‌های ساده و غیرتهاجمی قابل اصلاح است. والدین باید به علائم چرخش لگن در کودکان مثل لنگیدن یا دردهای مکرر توجه کنند و در صورت مشاهده، مراجعه به متخصص را جدی بگیرند. ترکیب تمرینات اصلاحی، فیزیوتراپی و در صورت لزوم استفاده از تجهیزات کمکی، بهترین راهکار برای درمان این مشکل است. آگاهی و اقدام به‌موقع می‌تواند مانع پیشرفت ناهنجاری و بروز مشکلات جدی‌تر در آینده شود. انتخاب کلینیک تخصصی و پیگیری منظم روند درمان، کلید رسیدن به بهبودی کامل است.