جراحی تعویض مفصل لگن: آنچه در مورد پروتز لگن باید بدانید

اگر درد شدید لگن زندگی شما را مختل کرده و دیگر روش‌ها نتوانسته‌اند به شما کمک کنند، جراحی تعویض مفصل لگن ممکن است راه‌حل شما باشد. این عمل می‌تواند به شما کمک کند تا به راحتی حرکت کنید و از درد خلاص شوید. ادامه مطلب را بخوانید تا با جزییات این روش جراحی و مزایای آن آشنا شوید.

 جراحی تعویض مفصل لگن چیست؟

جراحی تعویض مفصل لگن یک روش پزشکی پیشرفته است که در آن مفصل آسیب‌دیده یا بیمار لگن با یک پروتز مصنوعی جایگزین می‌شود.

این پروتز به‌طور معمول از مواد مقاومی مانند فلزات، سرامیک یا پلی‌اتیلن ساخته می‌شود تا عملکرد طبیعی مفصل را بازیابی کرده و درد را کاهش دهد. این جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شود که مفصل لگن دچار آسیب جدی شده و بیمار به‌طور مستمر از درد رنج می‌برد و قادر به انجام فعالیت‌های روزانه خود نیست.

در این جراحی، جراح ابتدا مفصل آسیب‌دیده را از بدن بیمار خارج کرده و سپس آن را با پروتزی که به‌طور خاص طراحی شده است، جایگزین می‌کند.

به نقل از سایت معتبر: www.mayoclinic.org

Hip replacement might be an option if hip pain interferes with daily activities and nonsurgical treatments haven't helped or are no longer effective.

این جراحی ممکن است زمانی به عنوان گزینه درمانی در نظر گرفته شود که درد لگن مانع از انجام فعالیت‌های روزمره شود و درمان‌های غیرجراحی مؤثر نبوده یا دیگر کارساز نباشند. آسیب ناشی از آرتروز رایج‌ترین دلیل نیاز به تعویض مفصل لگن است.

بسته به وضعیت بیمار و نوع جراحی، این عمل می‌تواند به‌صورت جراحی باز یا کم‌تهاجم انجام شود. در جراحی باز، یک برش بزرگ در ناحیه مفصل ایجاد می‌شود، اما در روش‌های کم‌تهاجم، از برش‌های کوچکتری استفاده می‌شود و زمان بهبودی کوتاه‌تر است.

مؤثرترین دلایل برای جراحی تعویض مفصل لگن

جراحی تعویض مفصل لگن به‌طور معمول برای بیمارانی انجام می‌شود که از درد شدید و محدودیت‌های حرکتی در ناحیه مفصل لگن رنج می‌برند.

این مشکلات معمولاً ناشی از بیماری‌های مزمن مانند آرتروز، آسیب‌های ضربه‌ای، یا شرایط مادرزادی است که عملکرد مفصل را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهند. در ادامه به بررسی دلایل رایج برای انجام این جراحی می‌پردازیم.

آرتروز

آرتروز یکی از شایع‌ترین دلایل برای انجام جراحی تعویض مفصل لگن است. این بیماری به فرسایش غضروف‌های مفصل منجر می‌شود و باعث می‌شود استخوان‌ها به‌طور مستقیم با یکدیگر تماس پیدا کنند، که به‌طور قابل توجهی درد و التهاب را افزایش می‌دهد.

در مراحل پیشرفته آرتروز لگن، حرکت مفصل به‌شدت محدود می‌شود و به دلیل دردهای مزمن، بیمار قادر به انجام بسیاری از فعالیت‌های روزمره خود نخواهد بود. این شرایط به‌ویژه در سالمندان شایع است و جراحی تعویض مفصل لگن می‌تواند تنها راه‌حل مؤثر برای بازگرداندن تحرک و کاهش درد باشد.

فرم رزرو نوبت

دلایل انجام جراحی:

در آرتروز، غضروف‌های مفصل به‌تدریج از بین می‌روند و تماس مستقیم استخوان‌ها با یکدیگر باعث ایجاد درد و التهاب می‌شود. این تخریب موجب کاهش دامنه حرکتی مفصل و به‌طور مداوم به بیمار آسیب می‌رساند.

آسیب‌های ضربه‌ای و تصادفات

آسیب‌های ناشی از تصادفات یا ضربه‌های شدید می‌توانند باعث ایجاد آسیب‌های جدی در مفصل لگن شوند که ممکن است با درمان‌های غیرجراحی بهبود نیابند.

به‌خصوص در مواردی که شکستگی استخوان‌ها یا پارگی‌های شدید در غضروف‌های مفصل رخ دهد، جراحی تعویض مفصل لگن می‌تواند تنها راه‌حل برای بازیابی حرکت و کاهش درد باشد. آسیب‌های ورزشی مانند ضربه به لگن در ورزش‌هایی مثل فوتبال یا بسکتبال نیز می‌توانند موجب آسیب به مفصل لگن شوند.

دلایل انجام جراحی:

در آسیب‌های ضربه‌ای، ممکن است آسیب‌های شدیدی به استخوان‌ها یا غضروف‌ها وارد شود که در نتیجه آن، مفصل لگن به‌طور دائم آسیب ببیند و هیچ درمانی جز جراحی نتواند به بهبود آن کمک کند.

دیسپلازی هیپ (Hip Dysplasia)

دیسپلازی هیپ یک بیماری مادرزادی است که در آن مفصل لگن به‌طور کامل شکل نمی‌گیرد. در این شرایط، استخوان‌های مفصل لگن به‌درستی در هم جا نمی‌گیرند و این امر می‌تواند منجر به بروز مشکلات مختلفی مانند درد، التهاب و محدودیت حرکت شود.

این بیماری معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی تشخیص داده می‌شود، اما در برخی افراد ممکن است تا بزرگسالی تأثیرات خود را نشان دهد و به جراحی تعویض مفصل لگن نیاز باشد.

دلایل انجام جراحی:

در دیسپلازی هیپ، ساختار مفصل به‌درستی شکل نمی‌گیرد و این باعث می‌شود که استخوان‌ها به‌درستی درون مفصل قرار نگیرند، که می‌تواند به ساییدگی زودهنگام غضروف و درد مزمن منجر شود. جراحی تعویض مفصل برای اصلاح این مشکل و کاهش علائم دردناک و محدودیت‌های حرکتی ضروری است.

روماتیسم مفصلی

روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب و آسیب به مفاصل بدن می‌شود. این بیماری می‌تواند به مفصل لگن نیز آسیب رسانده و باعث تخریب غضروف‌ها و استخوان‌ها شود.

در مراحل پیشرفته این بیماری، هنگامی که درمان‌های دارویی و فیزیوتراپی نمی‌توانند به کاهش درد و بهبود حرکت کمک کنند، جراحی تعویض مفصل لگن ممکن است تنها راه‌حل باشد.

دلایل انجام جراحی:

روماتیسم مفصلی باعث ایجاد التهاب در مفصل می‌شود که در نتیجه آن غضروف و استخوان‌ها آسیب دیده و حرکت طبیعی مفصل مختل می‌شود. جراحی تعویض مفصل می‌تواند به کاهش التهاب، درد و بازگرداندن تحرک به مفصل کمک کند.

نکروز آواسکولار (Avascular Necrosis)

نکروز آواسکولار یا سیاه شدن استخوان لگن و ران زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخش‌هایی از استخوان‌ها کاهش یابد، که می‌تواند منجر به مرگ بافت استخوانی و تخریب مفصل شود. این وضعیت به‌ویژه در ناحیه لگن شایع است و می‌تواند نیاز به جراحی تعویض مفصل لگن را ایجاد کند.

دلایل انجام جراحی:

کاهش جریان خون به استخوان‌ها موجب می‌شود که استخوان‌های لگن به‌تدریج آسیب ببینند. این آسیب‌ها ممکن است منجر به درد شدید و محدودیت حرکت شوند. جراحی تعویض مفصل لگن می‌تواند این مشکلات را برطرف کرده و عملکرد مفصل را بهبود بخشد.

استفاده بیش از حد یا فرسایش طبیعی

در بعضی افراد، استفاده بیش از حد از مفصل لگن یا فرسایش طبیعی آن به دلیل افزایش سن می‌تواند به مشکلات جدی مفصلی منجر شود. افرادی که شغل‌های فیزیکی سنگین دارند یا در ورزش‌های پرتحرک شرکت می‌کنند، بیشتر در معرض آسیب‌های مفصل لگن قرار دارند.

دلایل انجام جراحی:

استفاده مداوم از مفصل لگن، به‌ویژه در شغل‌های فیزیکی یا ورزش‌های سنگین، می‌تواند به فرسایش غضروف‌ها و بروز درد مزمن منجر شود. در چنین شرایطی، جراحی تعویض مفصل به‌عنوان راه‌حل نهایی برای کاهش درد و بازگرداندن عملکرد مفصل توصیه می‌شود.

مشاوره رایگان

انواع پروتزهای لگن و مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها

پروتزهای لگن می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند و از مواد متنوعی ساخته شوند. این پروتزها باید طوری طراحی شوند که توانایی تحمل فشارهای روزمره بدن و حرکت طبیعی مفصل را داشته باشند.

جزئیات:

1. پروتزهای سرامیکی: از سرامیک ساخته شده‌اند و نسبت به سایش و خوردگی مقاوم هستند.

2. پروتزهای فلزی: پروتزهایی که از فلزات خاص مانند تیتانیوم ساخته می‌شوند و از استحکام بالایی برخوردارند.

3. پروتزهای ترکیبی: شامل ترکیبی از فلز و پلی‌اتیلن (مواد پلاستیکی) هستند که مزایای هر دو نوع مواد را دارند.

انواع جراحی تعویض مفصل لگن

جراحی تعویض مفصل لگن به طور کلی در دو نوع اصلی انجام می‌شود: جراحی باز و جراحی کم‌تهاجم. هرکدام از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و انتخاب روش بستگی به وضعیت بیمار و تشخیص پزشک دارد.

جراحی باز تعویض مفصل لگن

در جراحی باز، جراح برای دسترسی به مفصل آسیب‌دیده، یک برش بزرگ در ناحیه لگن ایجاد می‌کند. این روش معمولاً زمانی استفاده می‌شود که مفصل دچار آسیب‌های شدید باشد یا در شرایط خاصی که دسترسی به مفصل نیاز به جراحی باز دارد.

ویژگی‌ها:

1. دسترسی بهتر به مفصل: این روش به جراح این امکان را می‌دهد که به‌راحتی به مفصل آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند.

2. زمان بهبودی طولانی‌تر: به‌خاطر برش بزرگ‌تر، زمان بهبودی ممکن است طولانی‌تر باشد.

3. ریسک بالاتر عوارض: احتمال بروز عوارض مانند عفونت یا خونریزی بیشتر است.

جراحی کم‌تهاجم تعویض مفصل لگن

جراحی کم‌تهاجم یکی از پیشرفت‌های جدید در جراحی تعویض مفصل لگن است که شامل استفاده از برش‌های کوچکتر و ابزارهای خاص برای انجام عمل است. در این روش، جراح از دوربین و ابزارهای کوچک برای انجام جراحی استفاده می‌کند، که به‌طور قابل‌توجهی برش‌های کمتری ایجاد می‌شود و درد کمتری به بیمار وارد می‌آید.

ویژگی‌ها:

1. برش‌های کوچکتر: این نوع جراحی با استفاده از برش‌های کوچک‌تر انجام می‌شود.

2. دوره بهبودی کوتاه‌تر: به دلیل کاهش آسیب به بافت‌ها، بیمار معمولاً سریع‌تر بهبود می‌یابد.

3. عوارض کمتر: خطر عوارض مانند عفونت و خونریزی کمتر است.

4. نیاز به تجربه بیشتر پزشک: این روش به‌دقت بیشتری از پزشک نیاز دارد.

جراحی تعویض مفصل لگن از طریق روش‌های حداقل تهاجمی (MIS)

روش‌های حداقل تهاجمی یا "MIS" به جراحی‌هایی اطلاق می‌شود که در آن‌ها از ابزارهای خاص و تکنیک‌های پیشرفته برای انجام عمل با برش‌های بسیار کوچک استفاده می‌شود. در این روش، جراح می‌تواند به‌راحتی مفصل آسیب‌دیده را جایگزین کند بدون اینکه نیازی به برش‌های بزرگ باشد.

ویژگی‌ها:

1. دقت بالا: به دلیل استفاده از ابزارهای دقیق، جراح می‌تواند عمل را با کمترین آسیب به بافت‌های اطراف انجام دهد.

2. کاهش درد و خونریزی: این روش معمولاً با درد و خونریزی کمتری همراه است.

3. زمان بهبودی بسیار کوتاه: به دلیل برش‌های کوچک‌تر، بیمار سریع‌تر به فعالیت‌های عادی خود باز می‌گردد.

مشاوره رایگان

انتخاب نوع جراحی

انتخاب نوع جراحی بستگی به چند عامل از جمله سن، سطح فعالیت بیمار، میزان آسیب به مفصل و ترجیحات بیمار دارد. جراحی کم‌تهاجم معمولاً به بیماران جوان‌تر یا افرادی که به دنبال بهبودی سریع‌تر هستند، توصیه می‌شود، در حالی که جراحی باز ممکن است برای بیماران با شرایط پیچیده‌تر یا آسیب‌های شدید مفصل مفیدتر باشد.

ارزیابی و برنامه‌ریزی پیش از جراحی تعویض مفصل لگن

قبل از انجام جراحی، پزشکان از روش‌های مختلفی برای ارزیابی وضعیت بیمار استفاده می‌کنند. این ارزیابی‌ها شامل بررسی سوابق پزشکی، انجام آزمایش‌های تصویربرداری (مانند رادیوگرافی یا MRI) و ارزیابی وضعیت عمومی سلامتی بیمار هستند.

جزئیات:

1. آزمایش‌های تصویربرداری: رادیوگرافی و MRI برای ارزیابی میزان آسیب به مفصل لگن استفاده می‌شوند.

2. بررسی وضعیت عمومی بیمار: شامل ارزیابی فشار خون، سطح قند خون و سایر پارامترهای سلامت عمومی است.

روند جراحی تعویض مفصل لگن: گام به گام مراحل عمل

جراحی تعویض مفصل لگن یک فرایند پیچیده و دقیق است که برای درمان مشکلات شدید مفصل لگن انجام می‌شود.

این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی منطقه‌ای (اپیدورال) انجام می‌شود و هدف اصلی آن جایگزینی مفصل آسیب‌دیده با یک پروتز مصنوعی است که عملکرد طبیعی مفصل را باز می‌گرداند و درد بیمار را کاهش می‌دهد. در اینجا به مراحل مختلف این جراحی پرداخته می‌شود.

مرحله اول: برش در ناحیه لگن برای دسترسی به مفصل آسیب‌دیده

در اولین مرحله از جراحی، جراح یک برش در ناحیه لگن ایجاد می‌کند تا به مفصل آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند. این برش می‌تواند به‌صورت عمودی یا افقی باشد، بسته به تکنیک جراحی و وضعیت بیمار. در جراحی‌های باز، معمولاً برش بزرگ‌تری لازم است تا جراح به‌راحتی به مفصل آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند.

در روش‌های کم‌تهاجم، این برش‌ها کوچک‌تر هستند. پس از ایجاد برش، بافت‌های نرم اطراف مفصل مانند عضلات و تاندون‌ها به‌طور موقت کنار زده می‌شوند تا جراح به مفصل آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند.

مرحله دوم: برداشتن مفصل آسیب‌دیده و جایگزینی آن با پروتز مصنوعی

در این مرحله، جراح مفصل آسیب‌دیده را با دقت برداشته و پروتز مصنوعی را جایگزین می‌کند. پروتز لگن معمولاً از چند قسمت تشکیل می‌شود: یک بخش از آن به‌عنوان سر مفصل که به شکل یک توپ است، به سر استخوان ران (فمور) وصل می‌شود، و بخش دیگر که به شکل حفره‌ای است، در استخوان لگن قرار می‌گیرد.

پروتزها از مواد مقاوم مانند تیتانیوم، سرامیک یا پلی‌اتیلن ساخته می‌شوند تا در برابر سایش و فشارهای روزمره مقاوم باشند. در این مرحله، جراح باید اطمینان حاصل کند که پروتز به‌درستی در جای خود قرار گرفته و با زاویه مناسب تنظیم شده است.

مرحله سوم: بستن برش‌ها و شروع بهبودی پس از عمل

پس از جایگزینی پروتز، جراح برش ایجاد شده را با دقت می‌بندد. برای بستن برش، معمولاً از بخیه‌های قابل جذب یا بخیه‌های غیرقابل جذب استفاده می‌شود. پس از بستن برش، منطقه جراحی پانسمان می‌شود.

بیمار پس از عمل به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود تا تحت نظارت دقیق قرار گیرد و اثرات بیهوشی از بین برود. در این مرحله، پزشکان و پرستاران شروع به نظارت بر وضعیت بیمار، درد و علائم عفونت می‌کنند.

بیمار معمولاً در روزهای اولیه پس از جراحی تحت مراقبت‌های ویژه‌ای قرار می‌گیرد و ممکن است برای شروع فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی به بیمارستان ارجاع داده شود.

نکات مهم پس از جراحی:

1. فیزیوتراپی: برای کمک به بهبودی سریع‌تر و بازگشت به حرکت طبیعی مفصل، انجام فیزیوتراپی در روزهای اول پس از جراحی توصیه می‌شود.

2. مراقبت از زخم: باید از عفونت جلوگیری شود و بیمار باید به‌طور منظم وضعیت زخم‌های جراحی را بررسی کند.

3. محدودیت‌های حرکتی: برای چند هفته اول پس از جراحی، بیمار باید از برخی حرکات مانند نشستن یا خم کردن زانوها خودداری کند تا پروتز جای خود را محکم کند.

با انجام دقیق این مراحل و مراقبت‌های پس از جراحی، بیمار معمولاً می‌تواند بهبود قابل توجهی را تجربه کند و به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.

خطرات احتمالی جراحی تعویض مفصل لگن

جراحی تعویض مفصل لگن یک عمل جراحی رایج است اما ممکن است خطراتی را نیز به دنبال داشته باشد. خوشبختانه، در 90 درصد از بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل لگن قرار می گیرند نتایج خوب و رضایت بخشی مشاهده می شود.

خطرات احتمالی جراحی تعویض مفصل لگن شامل موارد زیر هستند:

1. لخته شدن خون
2. از دست دادن خون
3. عفونت مفصل مصنوعی
4. دررفتگی مفصل لگن
5. اختلاف طول پاها
6. شل شدن مفصل مصنوعی

آشنایی با خطرات احتمالی این جراحی به دلایل مختلفی حائز اهمیت است. برای مثال، با درک این خطرات می توان علائم و نشانه های آن ها را به صورت زودهنگام شناسایی کرده و اقدامات لازم برای جلوگیری از شدت یافتن این علائم را انجام داد.

نتایج بلندمدت جراحی تعویض مفصل لگن

جراحی تعویض مفصل لگن معمولاً نتایج خوبی به همراه دارد و بسیاری از بیماران پس از جراحی به‌طور قابل توجهی از درد کمر و لگن خود رهایی می‌یابند.

جزئیات:

1. کاهش درد: بیمار به طور قابل توجهی از درد مفصل لگن خلاص می‌شود.

2. بهبود عملکرد مفصل: قابلیت حرکت بیمار به‌طور چشمگیری بهبود می‌یابد.

3. طول عمر پروتز: پروتزهای لگن معمولاً بین 15 تا 20 سال عمر می‌کنند.

فرم رزرو نوبت

جمع‌بندی

جراحی تعویض مفصل لگن روشی مؤثر برای درمان مشکلات شدید مفصلی است که به کاهش درد و بازگرداندن حرکت طبیعی مفصل کمک می‌کند. این جراحی شامل مراحل دقیقی است که با استفاده از پروتزهای مصنوعی انجام می‌شود و بیمار پس از عمل با مراقبت‌های ویژه و فیزیوتراپی بهبود می‌یابد.

کلینیک دکتر یزدانى با تخصص در جراحی تعویض مفصل لگن، آماده ارائه خدمات با استفاده از روش‌های نوین است. برای مشاوره و نوبت‌دهی، با کلینیک تماس بگیرید و از خدمات با کیفیت بهره‌مند شوید.