آرتروز زانو یکی از شایعترین مشکلات مفصلی است که میتواند زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار دهد. از درد و سفتی گرفته تا محدودیت در حرکت، این بیماری با گذشت زمان ممکن است جدیتر شود. اما خوشبختانه با آگاهی از علائم و مراحل درمان، میتوان به بهبود کیفیت زندگی کمک کرد. اگر شما هم با این مشکل روبرو هستید یا میخواهید بیشتر بدانید، ادامه این مطلب را از دست ندهید!
آرتروز زانو چیست؟
استئوآرتریت یا آرتروز زانو (OA) به پنج مرحله تقسیم می شود. مرحله اول مرحله شروع در زانوی سالم است ، در حالی که بالاترین مرحله 4، سنگین ترین مرحله آرتروز است. آرتروز زانو ، که بسیار پیشرفته شده است ، به احتمال زیاد باعث درد شدید و مختل شدن حرکت مفصل خواهد شد. مراحل و علائم آرتروز زانو ، انواع و روش های درمانی آرتروز زانو به شرح زیر است:
در استئوآرتریت زانو علائم بدین صورت است که غضروف تجزیه می شود و آسیب استخوانی ایجاد می شود. با پیشرفت مراحل ، درد و سفتی افزایش می یابد. توسعه آرتروز زانو چندین سال طول می کشد و مترقی است. درمان این امر می تواند دشوار باشد زیرا ممکن است تا رسیدن آرتروز زانو به مرحله پیشرفته علائم ظاهر نشود. افراد مبتلا به آرتروز زانو باید به تغییر علائم و نشانه های پیشرفت بیماری توجه کنند.
علتهای آرتروز زانو
آرتروز زانو میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آنها قابل پیشگیری هستند. در ادامه به مهمترین علتهای این بیماری اشاره میکنیم:
فرسایش غضروفها
غضروفها بافتهای نرم و کشسانی هستند که سطح مفصل زانو را پوشش میدهند و از تماس مستقیم استخوانها جلوگیری میکنند. با گذشت زمان و فشارهای مکرر، این غضروفها فرسوده میشوند. زمانی که غضروفها آسیب میبینند و نازک میشوند، استخوانها بهطور مستقیم با یکدیگر در تماس قرار میگیرند و این باعث بروز درد و التهاب میشود.
آسیبهای مکرر به مفصل زانو
آسیبهایی مانند شکستگی، دررفتگی یا ضربات شدید میتوانند باعث ایجاد تغییرات دائمی در ساختار مفصل زانو شوند. این آسیبها میتوانند غضروفها را تخریب کنند و منجر به ایجاد آرتروز در مفصل شوند. حتی در برخی موارد، آسیبهای جزئی نیز میتوانند باعث تسریع روند فرسایش غضروفها و بروز آرتروز شوند.
فشارهای مداوم و استفاده بیش از حد از زانو
افرادی که به طور مکرر از زانوهای خود استفاده میکنند، مانند ورزشکاران حرفهای، وزنهبرداران یا افرادی که در شغلهای فیزیکی کار میکنند، بیشتر در معرض خطر آرتروز زانو هستند. فشارهای مداوم به مفصل زانو باعث آسیب به غضروفها و تسریع در روند فرسایش آنها میشود.
افزایش سن
با گذر زمان، غضروفهای مفصل زانو به طور طبیعی دچار فرسایش میشوند. افراد بالای 50 سال بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز زانو هستند، زیرا در این سنین، غضروفها توانایی خود را برای ترمیم و بازسازی از دست میدهند.
اضافه وزن
اضافه وزن فشار زیادی به مفاصل زانو وارد میکند. این فشار اضافی باعث تسریع در تخریب غضروفها و افزایش خطر ابتلا به آرتروز زانو میشود. افرادی که دچار چاقی هستند، بیشتر احتمال دارد که به آرتروز زانو مبتلا شوند، زیرا مفصل زانو باید وزن اضافی بدن را تحمل کند.
سابقه خانوادگی
ژنتیک نقش مهمی در بروز آرتروز زانو دارد. اگر در خانواده فردی سابقه آرتروز زانو وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در فرد بیشتر است. استعداد ژنتیکی میتواند تأثیر زیادی در بروز این بیماری داشته باشد.
بیماریهای التهابی مفصل
بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید که موجب التهاب مفصلها میشوند، میتوانند منجر به تخریب غضروفها و بروز آرتروز شوند. در این بیماریها، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مفاصل حمله کرده و باعث آسیب به غضروفها میشود.
این علل بهطور مجزا یا ترکیبی میتوانند موجب بروز آرتروز زانو شوند و در صورت عدم تشخیص به موقع، به پیشرفت بیماری منجر خواهند شد.
به نقل از سایت: www.mayoclinic.org
این بیماری باعث تغییراتی در استخوانها شده و نوارهای قوی بافتی که مفصل را نگه میدارند و عضلات را به استخوان متصل میکنند، ضعیف میکند. همچنین ممکن است باعث تورم لایه داخلی مفصل شود.
علائم آرتروز زانو
در ادامه، به بررسی علل اصلی و علائم آرتروز زانو خواهیم پرداخت تا بتوانید بهتر با این بیماری شایع آشنا شوید و از روشهای پیشگیری و درمان آن مطلع شوید.
علائم آرتروز زانو عبارتند از:
- دردی که در هنگام فعالیت افزایش یافته و با استراحت کمی بهتر میشود
- ورم زانو
- احساس گرمی در مفصل
- خشکی زانو، خصوصاً هنگام صبح یا بعد از نشستن طولانی مدت
- کاهش توانایی حرکت دادن زانو که داخل شدن به اتومبیل و خارج شدن از آن، استفاده از پلهها یا راه رفتن را مشکل میکند
- صدا دادن زانو و شنیده شدن صدای غژغژ و تقتق، در هنگام حرکت دادن زانو
- احساس ساییدگی یا قفل شدن زانو هنگام حرکت
- ضعف یا تحلیل رفتن عضلات پا
- تغییر شکل ظاهری زانو (انحراف به داخل یا خارج)
- درد در هنگام بالا یا پایین رفتن از پله
- محدود شدن فعالیتهای روزمره مثل نشستن طولانی یا ایستادن زیاد
مراحل اولیه بوجود آمدن آرتروز
در این قسمت، مراحل اولیه آرتروز را باهم بررسی میکنیم:
مرحله 1: تورم کوچک
تورم استخوان کوچک به نام استئوفیت ممکن است در ناحیه زانو ایجاد شود و ممکن است آسیب کمی به غضروف وارد شود. باریک بودن فضای بین استخوان ها برای نشان دادن وخامت غضروف وجود نخواهد داشت. بعید است افرادی که اولین مرحله آرتزوز را تجربه می کنند ، درد یا ناراحتی را تجربه کنند. زیرا معمولاً مفصل در اشعه ایکس طبیعی به نظر می رسد.
مرحله 2: درجه خفیف
در این مرحله ممکن است فرد شروع به توجه به علائم کند و متخصص ممکن است برخی از علائم سایش را در بیمار مشاهده کند. پرتوهای ایکس و سایر اسکن های مفصل زانو ممکن است رشد استئوفیت را نشان دهد و غضروف شروع به نازک شدن خواهد کرد.
در این مرحله شکاف بین استخوان ها همچنان طبیعی به نظر می رسد ، اما ناحیه ای که استخوان ها و بافت ها بهم وصل می شوند شروع به سفت شدن می کند. وقتی بافت ها سفت می شوند ، این استخوان ضخیم تر و متراکم تر می شود و یک لایه نازک از استخوان در زیر غضروف در مفاصل ایجاد می شود. ممکن است فرد دچار سفتی یا درد مفاصل شود. فرد بعد از نشستن طولانی مدت ،در ناحیه اطراف مفصل زانو ممکن است احساس سفتی و ناراحتی کند.
اگرچه آسیب کمی وجود دارد ، استخوان ها دچار اصطکاک نمی شوند و به استخوان دیگر آسیب نمی رسانند. مایع سینوویال هنوز وجود دارد و به کاهش اصطکاک و حمایت از حرکت زانو کمک می کند. انجام حرکات اصلاحی زانو درد می توانند بسیار کمک کننده باشند.
مرحله 3: درجه متوسط
در این مرحله ، آسیب در غضروف پیشرفته است ، شکاف بین استخوان ها باریک می شود و اشعه X می تواند نشان دهنده از بین رفتن غضروف باشد. در هنگام انجام فعالیت های روزانه مانند دویدن ، راه رفتن ، زانو زدن و پیچ خوردن ممکن است درد و ناراحتی ایجاد شود.
علائم التهاب مفاصل ممکن است زود باشد. با پیشرفت آرتروز ، غضروف همچنان نازک و رو به زوال خواهد بود. استخوان ها با ضخیم شدن و رشد رو به بیرون برای ایجاد توده پاسخ می دهند. بافتی که مفصل را هدایت می کند ملتهب است و مایع اضافی سینوویال ایجاد می کند و باعث افزایش تورم می شود. به این سینوویت گفته می شود و معمولاً به عنوان آب در زانو شناخته می شود.
مرحله 4: درجه شدید
این مرحله پیشرفته ترین مرحله آرتروز است و علائم آن بسیار برجسته است. باریک شدن شکاف بین استخوان ها در مفصل ادامه می یابد و غضروف بیشتر شکسته می شود. در نتیجه ، سفتی مفصل ، التهاب مداوم و مایع کمی در اطراف مفصل وجود دارد. در مفصل اصطکاک بیشتری وجود دارد و درد و ناراحتی بیشتر هنگام حرکت وجود دارد. در این مرحله اشعه ایکس می تواند نشان دهد که استخوان به طور کامل از غضروف ساییده شده است.
احتمالاً فرد در طی فعالیت های ساده مانند پیاده روی ، تورم استخوانی بیشتری ایجاد می کند و درد شدیدی را تجربه می کند. در موارد شدید ، استخوان ها به دلیل از بین رفتن غضروف نامتقارن ممکن است تغییر شکل داده و باز شوند. درمان جراحی معمولاً تنها گزینه در این مرحله است.
درمان قطعی آرتروز زانو
آرتروز زانو به طور قطعی قابل درمان نیست، اما میتوان با استفاده از روشهای مختلف درد را کاهش داد و عملکرد مفصل را بهبود بخشید. درمان قطعی معمولاً شامل جراحی تعویض مفصل زانو میشود که در صورت پیشرفت شدید بیماری، تنها گزینه باقیمانده است. در این بخش، درمانهای قطعی و روشهای جدید در درمان آرتروز زانو را بررسی میکنیم. درمان آرتروز زانو به طور کلی به دو دسته تقسیم میشود:
درمانهای غیرجراحی
شامل داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، استفاده از تزریقات و درمانهای حمایتی دیگر مانند استفاده از بریس و آتل.
درمانهای جراحی
در صورتی که درمانهای غیرجراحی مؤثر واقع نشوند، جراحی ممکن است شامل تعویض مفصل زانو یا دیگر جراحیهای مرتبط باشد.
در این بخش، به بررسی دقیقتر روشهای درمانی برای آرتروز زانو خواهیم پرداخت.
بررسی روشهای درمان آرتروز زانو با جزئیات بیشتر
آرتروز زانو یکی از مشکلات شایع مفاصل است که باعث درد، التهاب و محدودیت در حرکت میشود. خوشبختانه، روشهای مختلفی برای درمان آرتروز زانو وجود دارد که میتواند به کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. در اینجا به برخی از این روشها پرداخته میشود:
درمانهای دارویی
در درمان آرتروز زانو، داروها نقش مهمی ایفا میکنند. برخی داروها به کاهش التهاب و درد کمک میکنند و کیفیت زندگی فرد را بهبود میبخشند.
-
مسکنها (NSAIDs): داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب در آرتروز زانو موثر هستند. این داروها میتوانند به طور موقت درد را تسکین دهند، اما استفاده طولانیمدت از آنها باید با احتیاط انجام شود.
-
مسکنهای معمولی: داروهایی مثل استامینوفن برای تسکین دردهای خفیف آرتروز زانو مفید هستند، اگرچه تاثیر ضد التهابی ندارند.
-
درمانهای موضعی: کرمها و ژلهای ضد التهاب میتوانند به صورت موضعی روی زانو مالیده شوند و به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
فیزیوتراپی و توانبخشی برای آرتروز زانو
فیزیوتراپی زانو یکی از مؤثرترین روشها برای درمان آرتروز زانو است که با تقویت عضلات اطراف مفصل و بهبود حرکات زانو میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. هدف از فیزیوتراپی این است که فشار وارد بر مفصل زانو کاهش یابد و مفصل عملکرد بهتری داشته باشد.
تمرینات تقویتی
تمرینات تقویتی برای عضلات ران و ساق پا به منظور تقویت عضلات اطراف زانو طراحی شدهاند. این تمرینات باعث افزایش قدرت عضلات میشوند و فشار روی مفصل زانو را کاهش میدهند. با تقویت عضلات اطراف زانو، عملکرد مفصل بهبود یافته و حرکت در زانو راحتتر میشود. این تمرینات میتوانند به جلوگیری از پیشرفت آرتروز و کاهش درد کمک کنند.
تمرینات اصلی تقویتی: شامل حرکاتی مانند تقویت عضلات چهارسر ران (عضله جلوی ران) و عضلات همسترینگ (عضلات پشت ران) است. این عضلات به تثبیت مفصل زانو کمک میکنند و از سایش بیشتر غضروف جلوگیری مینمایند.
تمرینات انعطافپذیری
تمرینات کششی برای افزایش انعطافپذیری عضلات اطراف زانو و حفظ دامنه حرکتی مفصل بسیار مفید هستند. این تمرینات به حفظ حرکت طبیعی مفصل کمک کرده و از خشکی مفصل و کاهش انعطافپذیری جلوگیری میکنند. کشش عضلات میتواند به بهبود حرکت زانو و کاهش احساس سفتی و محدودیت در حرکت کمک کند.
تمرینات انعطافپذیری: این تمرینات شامل کشش عضلات همسترینگ، چهارسر ران و عضلات ساق پا است. انجام منظم این تمرینات میتواند به حفظ دامنه حرکت و کاهش درد آرتروز زانو کمک کند.
تزریقات درمانی
برای درمان آرتروز زانو که معمولاً با درد و التهاب همراه است، روشهای مختلف تزریقی وجود دارند که به کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک میکنند. در اینجا به برخی از این روشها پرداخته میشود:
تزریق کورتیکوستروئیدها
تزریقات کورتیکوستروئید برای کاهش التهاب و درد در کوتاهمدت مؤثر هستند. این داروها به طور مستقیم به مفصل زانو تزریق میشوند و معمولاً در شرایطی که التهاب شدیدی وجود دارد، مورد استفاده قرار میگیرند. اثرات ضد التهابی کورتیکوستروئیدها میتواند به کاهش درد و بهبود حرکت مفصل کمک کند. با این حال، استفاده طولانیمدت از این داروها ممکن است به آسیب غضروفی یا سایر عوارض جانبی منجر شود، بنابراین باید با احتیاط و به طور محدود استفاده شوند.
تزریق هیالورونیک اسید
این تزریقها برای افرادی که دچار کاهش مایع مفصلی در زانو هستند، مناسب است. هیالورونیک اسید یک ماده طبیعی است که به روانتر حرکت کردن مفصل کمک میکند و از سایش غضروفها جلوگیری میکند. تزریق هیالورونیک اسید به مفصل زانو باعث میشود که مفصل روانتر حرکت کند و از درد و التهاب کاهش یابد. این روش برای افراد مبتلا به آرتروز زانو که دچار خشکی و کاهش مایع مفصلی هستند، توصیه میشود.
اوزون درمانی
اوزون تراپی یکی از روشهای نوین برای درمان آرتروز زانو است که از گاز اوزون برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده میشود. اوزون خواص ضد التهابی قوی دارد و میتواند به تحریک سیستم ایمنی بدن کمک کند تا التهاب مفصل کاهش یابد. این گاز به طور مستقیم به مفصل آسیبدیده تزریق میشود و میتواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کند. اوزون تراپی زانو به عنوان یک روش کمخطر و غیرجراحی شناخته میشود و میتواند جایگزین مناسبی برای درمانهای دیگر در برخی از موارد باشد.
تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)
PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، درمانی است که از خون خود بیمار تهیه میشود. در این روش، خون بیمار گرفته شده و پلاکتها از آن جدا میشوند. سپس پلاکتهای غنی از فاکتورهای رشد به داخل مفصل آسیبدیده تزریق میشوند. این فاکتورها به ترمیم بافتهای آسیبدیده کمک کرده و فرآیند بهبودی را تسریع میکنند. تزریق PRP به زانو ویژه در مراحل ابتدایی آرتروز زانو مؤثر است و میتواند به کاهش درد، بهبود حرکت و ترمیم غضروفها کمک کند. این روش به عنوان یک درمان طبیعی و غیرجراحی برای کاهش درد و تسریع فرآیند بهبودی شناخته میشود.
تغییرات سبک زندگی
تغییرات در سبک زندگی میتواند تاثیر زیادی در کاهش درد و بهبود وضعیت مفصل زانو داشته باشد.
-
کاهش وزن: اگر وزن اضافی دارید، کاهش آن میتواند فشار زیادی را از روی زانو بردارد و به کاهش درد کمک کند.
-
ورزش و فعالیت بدنی: انجام فعالیتهای سبک مثل پیادهروی یا شنا میتواند به بهبود عملکرد مفصل کمک کند، اما باید از فعالیتهای پر فشار پرهیز کرد.
جراحی
در موارد شدید آرتروز زانو که درمانهای غیرجراحی نتایج مطلوبی ندارند و کیفیت زندگی فرد تحت تأثیر قرار گرفته است، جراحی میتواند گزینه نهایی برای درمان باشد. دو نوع جراحی اصلی برای درمان آرتروز زانو وجود دارد که به شرح زیر هستند:
جراحی تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی یکی از روشهای مؤثر برای درمان آرتروز شدید است که در آن مفصل آسیبدیده به طور کامل یا جزئی با مفصل مصنوعی جایگزین میشود. این روش به ویژه برای افرادی که درد شدیدی دارند و حرکت آنها به شدت محدود شده است، توصیه میشود. در این جراحی، جراح با استفاده از تکنیکهای دقیق، مفصل زانو را برداشته و یک مفصل مصنوعی که از مواد مختلفی همچون فلزات و پلاستیک ساخته شده است، جایگزین میکند.
-
مزایای جراحی تعویض مفصل زانو: این روش میتواند به طور قابل توجهی درد را کاهش دهد، دامنه حرکتی را بهبود بخشد و کیفیت زندگی فرد را بازگرداند. همچنین، این جراحی به افراد کمک میکند که دوباره به فعالیتهای روزمره خود بازگردند.
-
مناسب برای: افرادی که دچار آرتروز پیشرفته هستند و سایر روشهای درمانی مانند فیزیوتراپی و داروها به اندازه کافی مؤثر نبودهاند.
جراحی آرتروسکوپی
آرتروسکوپی یک روش کمتهاجمی است که در آن جراح از طریق یک برش کوچک به داخل مفصل زانو وارد میشود و مشکلاتی مانند غضروف آسیبدیده را اصلاح میکند. این روش بیشتر برای افرادی که دچار آسیبهای جزئی به غضروف و دیگر ساختارهای زانو هستند، مناسب است. در جراحی آرتروسکوپی، از یک دوربین کوچک و ابزارهای جراحی مخصوص استفاده میشود تا آسیبها را ترمیم کنند.
-
مزایای آرتروسکوپی: این روش زمان بهبودی کوتاهتری دارد، برشهای کوچکتری میزند و به فرد اجازه میدهد که زودتر به فعالیتهای روزمره خود بازگردد. همچنین، این روش به جراح اجازه میدهد تا مشکلات مفصل را به دقت شناسایی و درمان کند.
-
مناسب برای: افرادی که دچار آسیبهای جزئی به غضروف یا دیگر بافتهای مفصل زانو هستند و از درد و التهاب رنج میبرند.
درمانهای طبیعی و مکمل
برخی از روشهای درمانی طبیعی و مکمل میتوانند به تسکین درد آرتروز زانو کمک کنند.
-
زردچوبه و زنجبیل: این مواد طبیعی خواص ضد التهابی دارند و میتوانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.
-
طب سوزنی: طب سوزنی میتواند به تسکین درد آرتروز زانو کمک کند و از جمله درمانهای جایگزین محبوب برای این بیماری است.
-
ماساژ درمانی: ماساژ نواحی اطراف مفصل زانو میتواند به کاهش درد و تنشهای عضلانی کمک کند.
استفاده از ارتز و کفیهای طبی
برای افرادی که به دلیل آرتروز زانو با مشکلات راه رفتن روبرو هستند، استفاده از ارتز و کفیهای طبی میتواند مفید باشد.
-
کفیهای طبی: این کفیها فشار روی مفصل زانو را کاهش میدهند و از تغییرات بیشتر در وضعیت زانو جلوگیری میکنند.
-
بریسهای زانو: استفاده از بریسهای مخصوص میتواند به تثبیت مفصل زانو و کاهش درد کمک کند
عوامل خطر آرتروز زانو
آرتروز زانو معمولاً به تدریج و با گذر زمان بروز میکند، اما عوامل مختلفی میتوانند شانس ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. برخی از این عوامل عبارتند از:
سن:
افراد بالای 50 سال بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز زانو هستند.
جنسیت:
زنان بیشتر از مردان به آرتروز زانو مبتلا میشوند، بهویژه پس از یائسگی.
سابقه خانوادگی:
اگر در خانواده فردی به آرتروز مبتلا باشد، احتمال ابتلا در افراد دیگر بیشتر است.
اضافه وزن:
وزن اضافی میتواند فشار زیادی به مفاصل زانو وارد کند و به سرعت موجب تخریب غضروفها شود.
آسیبهای قبلی:
افرادی که در گذشته آسیبهایی به زانو وارد کردهاند، مانند شکستگی یا دررفتگی، احتمال ابتلا به آرتروز زانو در آنها بیشتر است.
پیشگیری از آرتروز زانو
اگرچه آرتروز زانو معمولاً با افزایش سن پیشرفت میکند، اقدامات پیشگیرانه میتواند روند بروز آن را کندتر کند. برای پیشگیری از آرتروز زانو، موارد زیر پیشنهاد میشود:
نگهداری وزن مناسب:
اضافه وزن میتواند فشار زیادی به مفاصل زانو وارد کند، بنابراین حفظ وزن سالم برای پیشگیری از آرتروز ضروری است.
ورزش و تقویت عضلات زانو:
ورزشهای تقویتی مانند شنا، دوچرخهسواری و پیادهروی میتواند کمک کند تا عضلات اطراف زانو تقویت شده و فشار کمتری به مفصل وارد شود.
اجتناب از آسیبهای مکرر:
جلوگیری از فعالیتهای فیزیکی که میتوانند آسیب به زانو وارد کنند، مانند بلند کردن وزنههای سنگین یا انجام حرکات ناگهانی، بسیار حائز اهمیت است.
کفش مناسب:
استفاده از کفشهای راحت و مناسب میتواند به کاهش فشار بر مفصل زانو کمک کند.
تشخیص آرتروز زانو
تشخیص آرتروز زانو معمولاً به ترکیبی از ارزیابی بالینی و روشهای تصویربرداری پیشرفته نیاز دارد. پزشک متخصص پس از بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی، تصمیم میگیرد که از چه روشهای تصویربرداری برای تشخیص دقیق استفاده کند.
معاینه بالینی و بررسی علائم
اولین قدم در تشخیص آرتروز زانو، ارزیابی بالینی است. پزشک با توجه به علائم بیمار مانند درد، سفتی، محدودیت دامنه حرکتی و تورم در ناحیه زانو، به احتمال زیاد تشخیص اولیه را خواهد داد. در این مرحله، پزشک همچنین به بررسی تاریخچه آسیبهای قبلی، فعالیتهای روزمره و عواملی مانند اضافه وزن که ممکن است به آرتروز منجر شده باشد، میپردازد.
رادیوگرافی (X-ray)
رادیوگرافی یکی از رایجترین روشهای تصویربرداری برای تشخیص آرتروز زانو است. در این روش، پزشک میتواند کاهش فاصله مفصلی، ناهنجاریهای استخوانی و تغییرات در ساختار غضروفها را مشاهده کند. در صورتی که غضروفها فرسوده شده باشند و استخوانها به هم برسند، این وضعیت به وضوح در تصویر رادیوگرافی مشخص میشود. همچنین، ناهنجاریهایی مانند خارهای استخوانی یا تغییرات در ساختار مفصل نیز در تصاویر رادیوگرافی دیده میشوند.
تصویربرداری با MRI
در مواردی که رادیوگرافی نتواند بهطور کامل وضعیت مفصل زانو را نشان دهد، MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی) میتواند کمککننده باشد. MRI به پزشک این امکان را میدهد که جزئیات دقیقتری از بافتهای نرم مفصل، از جمله غضروفها، لیگامانها و تاندونها مشاهده کند. در این روش، آسیبهای غضروفی، تاندونها و دیگر ساختارهای نرم بهطور واضحتر نمایان میشوند و پزشک میتواند درمانهای مناسبی را بر اساس نتایج MRI توصیه کند.
آرتروسکوپی
در صورتی که سایر روشها نتایج مشخصی نداشته باشند یا پزشک بخواهد از وضعیت داخلی مفصل زانو اطلاعات دقیقتری بهدست آورد، ممکن است تصمیم به انجام آرتروسکوپی گرفته شود. در این روش، یک دوربین کوچک از طریق برش کوچکی به داخل مفصل زانو وارد میشود و تصاویری از داخل مفصل برای بررسی دقیقتر آسیبها به پزشک ارائه میدهد.
آزمایشهای خون
اگر پزشک مشکوک به آرتریت روماتوئید یا دیگر انواع التهاب مفصلی باشد، آزمایشهای خون میتواند در شناسایی نشانههای التهاب کمک کند. این آزمایشها بهویژه در تشخیص آرتریت روماتوئید که به آرتروز زانو شبیه است، مفید خواهند بود.
جمع بندی
در نهایت، آرتروز زانو یک بیماری پیشرونده است که میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. درمان آرتروز زانو شامل روشهای مختلفی از جمله فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب، و در موارد شدیدتر جراحی است. با شناسایی به موقع علائم آرتروز زانو و انتخاب درمان مناسب، میتوان درد و سفتی مفصل را کاهش داد و حرکت را بهبود بخشید.
همچنین، رعایت اقدامات پیشگیرانه مانند حفظ وزن مناسب و تقویت عضلات زانو میتواند از بروز و پیشرفت آرتروز جلوگیری کند. بنابراین، مراجعه به کلینیکهای مناسب از جمله کلینیک دکتر یزدانی و انجام درمانهای مناسب برای آرتروز زانو ضروری است.