بیماری پارکینسون چیست: علائم خفیف و درد پا، درمان و علت

بیماری پارکینسون چیست؟

بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرفته است که بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارد. این بیماری معمولاً با کاهش عملکرد بخش‌هایی از مغز که مسئول حرکت هستند، مرتبط است. بیماری پارکینسون باعث از دست رفتن کنترل بر حرکت‌های بدن، مانند لرزش دست‌ها، سختی عضلات و مشکلات تعادل می‌شود.

پارکینسون و سیستم عصبی

در بیماری پارکینسون، سلول‌های عصبی که مسئول تولید دوپامین هستند، به تدریج آسیب می‌بینند و از بین می‌روند. دوپامین یک ماده شیمیایی است که به انتقال سیگنال‌های عصبی در مغز کمک می‌کند. این کمبود دوپامین در مغز باعث مشکلات حرکتی می‌شود. به عبارت دیگر، این بیماری به بخش‌هایی از مغز که مسئول هماهنگی حرکات و کنترل عضلات هستند، آسیب می‌زند. بیماری پارکینسون می تواند خطر ابتلا به شانه یخ زده (شانه منجمد) را افزایش دهد.

مشاوره رایگان 

علت‌ها و دلایل بیماری پارکینسون

حرکات بدن توسط بخشی از مغز به نام بازال گانگلیا تنظیم می‌شوند، که سلول‌های آن به مقادیر متعادلی از دو ماده به نام‌های دوپامین و استیل‌کولین نیاز دارند، که هر دو در انتقال تکانه‌های عصبی نقش دارند.

در مبتلایان به پارکینسون سلول‌های تولیدکننده دوپامین به تدریج از بین می‌روند، که این باعث به‌هم‌خوردن تعادل این دو انتقال‌دهنده عصبی می‌شود.

محققان معتقدند که در برخی موارد، ژنتیک در این تخریب سلولی نقش دارد. در موارد نادری، بیماری پارکینسون می‌تواند ناشی از یک عفونت ویروسی یا قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند حشره‌کش‌ها، مونواکسید کربن یا منگنز فلزی باشد. اما در اکثر موارد علت بیماری پارکینسون ، مشخص نیست.

پارکینسون، شکلی از پارکینسونیسم است. پارکینسونیسم، عبارتی کلی است که از آن برای اشاره به علائمی استفاده می‌شود که معمولاً به بیماری پارکینسون مربوط بوده اما گاهی اوقات ناشی از دلایل دیگری هستند.

تفاوت قائل شدن میان این دو عبارت مهم است، زیرا برخی از این دلایلِ دیگر قابل درمان هستند، اما برخی دیگر به درمان یا دارو جواب نمی‌دهند. سایر دلایل پارکینسونیسم عبارتند از:

• واکنش معکوس به داروهای تجویز شده
• استفاده از مواد مخدر غیرمجاز
• قرار گرفتن در معرض سموم محیطی
• سکته مغزی
• اختلالات تیروئید و پاراتیروئید
• ترومای مکرر سر (برای مثال، ترومای ناشی از ورزش بوکس و ضربه مغزی)
• تومور مغزی
• ازدیاد غیرعادی مایعات در اطراف مغز (موسوم به هیدروسفالوس)
• التهاب مغز (انسفالیت) ناشی از عفونت

فرم رزرو نوبت

علائم و نشانه‌های بیماری پارکینسون

پارکینسون یک اختلال حرکتی است که به تدریج پیشرفت می‌کند. برخی افراد، در ابتدای ابتلا به این بیماری احساس ضعف کرده، در راه رفتن دچار مشکل می‌شوند و عضلاتشان خشک می‌شود. برخی دیگر دچار لرزش سر یا دست‌ها می‌شوند.

پارکینسون یک اختلال پیشرونده بوده و علائم آن به تدریج بدتر می‌شوند. علائم پارکینسون عبارتند از:

• کُندشدن حرکات ارادی، خصوصاً حرکاتی مانند راه رفتن یا غلتیدن در رختخواب.
• کاهش توانایی حالت دادن به صورت، یکنواخت شدن گفتار و کاهش پلک زدن
• کشیدن پاها روی زمین و مشکل در عقب و جلو بردن بازوها در هنگام راه رفتن و خمیدگی ستون فقرات
• عدم تعادل؛ مشکل در بلند شدن از حالت نشسته
• حرکت مداوم انگشتان شست و اشاره به حالت تسبیح انداختن
• غیرعادی بودن انعطاف یا خشکی بالاتنه و دست و پاها
• مشکل بلع در مراحل پیشرفته‌تر
• سرگیجه یا غش در هنگام ایستادن (فشار خون وضعیتی)

مراحل بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون به اشکال مختلفی در افراد بروز کرده و باعث علائم مختلفی می‌شود. علائم پارکینسون شدید یا خفیف بوده و یا مکرراً یا گهگاه رخ می‌دهند،

اما در هر حال این بیماری پنج مرحله دارد. طول مدت هر مرحله متفاوت بوده و گاهی اوقات بیماران برخی مراحل را تجربه نمی‌کنند، برای مثال، مستقیماً از مرحله اول به مرحله سوم می‌روند.

مراحل پارکینسون عبارتند از:

مرحله یک: در طول این فاز از بیماری، شخص معمولاً دچار علائم خفیفی مانند لرزش در یکی از دست‌ها یا پاها می‌شود. در این مرحله، عموماً خانواده و دوستان می‌توانند تغییرات ناشی از پارکینسون مانند اشکال در وضعیت قرارگیری بدن، عدم تعادل و حالات غیرطبیعی چهره را تشخیص دهند.

مرحله دو: در مرحله دوم، علائم شخص دو طرفه بوده و دست‌ و پاهای هر طرف بدن را درگیر می‌کنند. معمولاً شخص برای راه رفتن یا حفظ تعادل با مشکلاتی روبه‌رو شده و ناتوانی او در انجام کارهای جسمانی به شکل طبیعی آشکارتر می‌شود.

مرحله سه: علائم بیماری پارکینسون در مرحله سوم نسبتاً شدید بوده و شامل ناتوانی در راه رفتن به شکل طبیعی یا ایستادن می‌شوند. در مرحله سه، حرکات شخص به شکل قابل توجهی کُند می‌شوند.

مرحله چهار: در این مرحله علائم پارکینسون شدت می‌یابند. ممکن است شخص هنوز هم بتواند راه برود، اما اغلب این راه رفتن محدود بوده، و غالباً خشکی عضلات و برادی کینزیا (کُندشدن حرکت) در بیمار قابل مشاهده است.

در طول این مرحله، اکثر بیماران نمی‌توانند امور روزانه خود را انجام داده و معمولاً نمی‌توانند بدون کمک دیگران زندگی کنند. درعین‌حال، در این مرحله لرزش‌های مراحل قبلی، به دلایلی نامعلوم، کاهش یافته یا رفع می‌شوند.

مرحله پنج: در مرحله پنجم، معمولاً بیمار نمی‌تواند از خود مراقبت کرده و قادر به راه رفتن یا ایستادن نیست. عموماً، بیماران در مرحله پنج به یک پرستار تمام وقت نیاز دارند.

درمان بیماری پارکینسون

درمان صددرصد برای بیماری پارکینسون وجود ندارد اما روش های بسیار زیادی هستند که با کمک به سلول های تحلیل رفته مغز، روند بیماری را کند و علائم آن را در فرد مبتلا کاهش می‌دهند.

طب سوزنی

طب سوزنی یک روش درمانی سنتی است که در آن از سوزن‌های بسیار نازک برای تحریک نقاط خاص بدن استفاده می‌شود. در درمان پارکینسون، طب سوزنی می‌تواند به کاهش علائم مختلف بیماری کمک کند، از جمله بهبود حرکت، کاهش درد و کاهش استرس و اضطراب.

این روش به‌ویژه در کاهش خشکی عضلات و بهبود جریان انرژی در بدن مؤثر است. طب سوزنی ممکن است به تسکین برخی از علائم پارکینسون کمک کند و باعث بهبود عملکرد عضلانی و روحی بیمار شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که طب سوزنی می‌تواند به‌طور موقت برخی از علائم پارکینسون را کاهش دهد.

TMS

TMS (Transcranial Magnetic Stimulation) یا تحریک مغناطیسی عمقی مغز یک روش درمانی غیرتهاجمی و مؤثر برای بیماری پارکینسون است. در این درمان از امواج مغناطیسی برای تحریک ساختارهای مغز که با بیماری پارکینسون در ارتباط هستند، استفاده می‌شود.

این روش بدون نیاز به بیهوشی یا بستری شدن انجام می‌شود و برای بیماران بسیار قابل تحمل است. TMS باعث تحریک سلول‌های عصبی در مغز می‌شود و می‌تواند به بهبود علائم بیماری کمک کند.

مطالعات نشان داده‌اند که درمان با TMS می‌تواند باعث کاهش لرزش، بهبود حرکت و افزایش انرژی و هوشیاری در بیماران مبتلا به پارکینسون شود. از مزایای این روش می‌توان به بی‌خطر بودن آن و عدم وجود عوارض جانبی سیستمیک اشاره کرد.

ورزش و فیزیوتراپی

ورزش و فیزیوتراپی، برای حفظ سطح عملکرد حیاتی است. فیزیوتراپی به بهبود قابلیت حرکت، دامنه حرکتی و انعطاف‌پذیری عضلات بیمار کمک می‌کند. فیزیوتراپی نمی‌تواند از پیشرفت بیماری پارکینسون جلوگیری کند، اما می‌تواند به بیمار کمک کند با آن کنار بیاید و احساس بهتری داشته باشد.

فیزیوتراپ می‌تواند از طریق حرکت و ورزش به کاهش خشکی عضلات و درد مفاصل بیمار کمک کند. یک فیزیوتراپ مجرب می‌تواند به بهبود تعادل و راه رفتن بیمار کمک کند.

استفاده از تردمیل، انجام تمرینات مقاومتی و حرکات کششی برای بیماران مبتلا به پارکینسون بسیار سودمند است. رکاب زدن سخت و سریع می‌تواند برای بیماران پارکینسون مفید باشد.

TMS درمانی

TMS درمانی عمقی، یا تحریک مغناطیسی عمق مغز، روشی مؤثر، بی‌خطر و غیرتهاجمی برای درمان بیماری پارکینسون است. در TMS درمانی عمقی ساختارهای مغز و شبکه‌های مرتبط با بیماری پارکینسون بااستفاده از مغناطیس تحریک شده و بهبود چشمگیری در وضعیت بیمار حاصل می‌شود.

این روش درمان یک عمل سرپایی است که علاوه بر بی‌نیاز بودن از بیهوشی یا بستری شدن، به خوبی قابل تحمل بوده و هیچگونه عوارض جانبی سیستمیکی ندارد.

تحریک عمقی مغز

یک عمل جراحی است که از آن برای چندین مورد از علائم عصبی ناتوان‌کننده، مانند تومور، سفتی عضلات، خشکی، کندی حرکت و مشکلات راه رفتن استفاده می‌شود.

در این روش یک الکترود در عمق مغز، یعنی جایی که حرکت کنترل می‌شود، قرار می‌گیرد. وسیله‌ای شبیه به دستگاه تنظیم ضربان قلب (محرک عصبی)، که مقدار تحریک القا شده توسط الکترود را کنترل می‌کند، زیر پوست قسمت بالای سینه قرار می‌گیرد.

سیم دستگاه از زیر پوست عبور داده شده و محرک عصبی را به الکترود متصل می‌کند.

تکانه‌های الکتریکی ارسال شده از محرک عصبی، از طریق سیم و سپس الکترود به مغز انتقال می‌یابند. آن‌ها با آن دسته از سیگنال‌های الکتریکی که باعث علائم بیماری می‌شوند تداخل یافته و آن‌ها را مسدود می‌کنند.

عموماً از تحریک عمقی مغز برای بیمارانی استفاده می‌شود که در مراحل پیشرفته بیماری بوده و به خوبی به درمان‌های دارویی پاسخ نمی‌دهند.

داروها

داروها یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمانی برای بیماری پارکینسون هستند. مهم‌ترین دارو در درمان پارکینسون، لوودوپا (Levodopa) است که به تبدیل به دوپامین در مغز کمک می‌کند.

دوپامین ماده شیمیایی است که به کنترل حرکت کمک می‌کند و در بیماری پارکینسون به دلیل کاهش سطح آن مشکلات حرکتی ایجاد می‌شود.

لوودوپا معمولاً با داروهای دیگر ترکیب می‌شود تا اثرات آن را تقویت کند و عوارض جانبی مانند تهوع و اضطراب را کاهش دهد.

علاوه بر لوودوپا، داروهای دیگری مانند آگونیست‌های دوپامین، مهارکننده‌های MAO-B و COMT برای کمک به درمان پارکینسون استفاده می‌شوند. این داروها می‌توانند به بهبود علائم بیماری کمک کنند، اما به‌طور کامل از پیشرفت بیماری جلوگیری نمی‌کنند.

مشاوره رایگان

داروهای موجود برای درمان بیماری پارکینسون

اکثر مبتلایان به پارکینسون را می‌توان با برخی داروهای تجویزی درمان کرد. معمول‌ترین داروهای تجویز شده برای این بیماری عبارتند از:

• آرتان
• آزیلکت
• کاجنتین (بنزتروپین)
• کومتان
• دوپار
• لوودوپا
• میراپکس
• نئوپرو
• رکویپ
• سینمت
• تاسمار

اگر بیمار به داروها واکنش معکوس نشان داده، یا داروها تأثیری نداشته باشند، پزشک جراحی را توصیه خواهد کرد.

درمان‌های جایگزین برای بیماری پارکینسون

از درمان‌های جایگزین نیز می‌توان برای درمان بیماری پارکینسون استفاده کرد. مهمترین موردی که در سال‌های اخیر بیشترین توجه را به خود جلب کرده، اثر ویتامین E در معکوس کردن پیشرفت این بیماری بوده است؛ البته هنوز هم در جامعه پزشکی بحث‌های زیادی بر سر این تأثیر وجود دارد.

استفاده از ریلکسیشن و تجسم هدایت هم برای کمک به کنترل استرس، افسردگی و اضطراب ناشی از این بیماری توصیه شده است. تحقیقات نشان داده که این دو تکنیک به کاهش سرعت پیشرفت علائم و سرعت بخشیدن به بهبودی از جراحی‌ها و آسیب‌دیدگی‌ها کمک می‌کند.

جراحی

بسته به نیازها، تاریخچه پزشکی، وضعیت سلامت و علائم بیمار، یکی از اعمال زیر برای بیماری پارکینسون انجام می‌شود:

• تحریک عمقی مغز
• پالیدوتومی
• تالاموتومی
• چاقوی گاما

روش‌های جراحی دیگری نیز هستند که در مرحله تحقیقات قرار دارند. یکی از امیدبخش‌ترینِ آن‌ها روشی است که در آن نورون‌های جنینی دوپامین به مغز مبتلایان به پارکینسون پیوند زده می‌شوند (پیوند بافت).

این کار با این امید انجام می‌شود که این سلول‌ها بتوانند باعث رشد مجدد سلول‌های عصبی تخریب‌شده‌ی تولیدکننده دوپامین شوند.

برای درمان بیماری پارکینسون روش های دیگری ازجمله هیدروتراپی یا آب‌درمانی، ماساژ و … نیز وجود دارد.

زندگی با بیماری پارکینسون

زندگی با بیماری پارکینسون می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با درمان مناسب، تغییرات در سبک زندگی و حمایت اجتماعی، می‌توان کیفیت زندگی را بهبود بخشید.

ورزش منظم

ورزش منظم می‌تواند به حفظ تحرک و انعطاف‌پذیری بدن کمک کند. تمرینات ایروبیک و تقویتی می‌تواند باعث بهبود تعادل، قدرت عضلات و انعطاف‌پذیری شود.

تغذیه سالم

یک رژیم غذایی سالم و متنوع می‌تواند به حفظ سلامتی عمومی بدن و جلوگیری از عوارض بیماری کمک کند.

حمایت اجتماعی

حمایت از خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی می‌تواند به فرد کمک کند تا با چالش‌های بیماری بهتر مقابله کند.

فرم رزرو نوبت

جمع‌بندی

بیماری پارکینسون یک بیماری پیش‌رونده است که در مراحل مختلف علائم آن افزایش می‌یابد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به کاهش سرعت پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

افرادی که دچار بیماری پارکینسون هستند، با درمان‌های دارویی، فیزیوتراپی، و تغییرات در سبک زندگی می‌توانند علائم خود را مدیریت کرده و کیفیت زندگی خود را حفظ کنند.

در کلینیک دکتر یزدانی، خدمات تخصصی فیزیوتراپی و مشاوره‌های درمانی برای مدیریت بیماری پارکینسون به‌صورت فردی و حرفه‌ای ارائه می‌شود تا به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. برای مشاوره و درمان‌های اختصاصی، می‌توانید با کلینیک دکتر یزدانی تماس بگیرید.