ورم مچ پا و روی پا همچنین به عنوان ورم محیطی شناخته می شود که به علت تجمع مایعات در این قسمت از بدن ایجاد می شود. تولید مایعات معمولاً دردناک نیست ، مگر اینکه به دلیل صدمه باشد. تورم اغلب در نواحی تحتانی بدن به دلیل گرانش بیشتر قابل مشاهده است.
تورم پا و مچ پا بیشتر در افراد مسن دیده می شود. تورم در هر دو طرف بدن یا فقط در یک طرف ممکن است رخ دهد. ممکن است یک یا چند ناحیه در قسمت تحتانی بدن آسیب دیده باشند.
در حالی که تورم در پا و مچ پا معمولاً خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند اما مهم است بدانید چه زمان به پزشک مراجعه کنید. ورم مچ پا و روی پا ممکن است گاهی اوقات بیانگر یک مسئله جدی برای سلامتی باشد که باید سریعاً درمان شود.
علل شایع ورم پا و مچ پا
تورم پا و مچ پا ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. این مشکل می‌تواند ناشی از سبک زندگی، مصرف دارو، یا شرایط پزشکی باشد. در بیشتر موارد، ورم پا و مچ پا در اثر تجمع مایعات در نواحی مختلف بدن ایجاد می‌شود. عواملی مانند اضافه وزن، ایستادن یا نشستن طولانی مدت، و مصرف برخی داروها می‌توانند به این وضعیت منجر شوند. در این مقاله به بررسی علل شایع تورم پا و مچ پا و درمان‌های مناسب آن خواهیم پرداخت.
اضافه وزن داشتن
توده بیش از حد بدن می‌تواند گردش خون را کاهش دهد و باعث تجمع مایعات در پاها و مچ پا شود. این وضعیت می‌تواند به تورم در نواحی پایین بدن منجر شود.
ایستادن یا نشستن طولانی مدت
زمانی که عضلات فعال نباشند، نمی‌توانند مایعات بدن را به سمت قلب پمپ کنند. این باعث احتباس آب و خون در پاها می‌شود که منجر به تورم می‌گردد.
مصرف داروها
برخی داروها ممکن است باعث تورم در پاها شوند. این داروها شامل:
- استروئیدها
- استروژن یا تستوسترون
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و آسپیرین
این داروها با افزایش غلظت خون، گردش خون را کاهش داده و باعث تورم می‌شوند.
اگر شما مشکوک به اثرات دارویی هستید که باعث تورم در پاهایتان می‌شود، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. هرگز دارو را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید.
تغییرات هورمونی
نوسانات سطح هورمون‌ها، مانند استروژن و پروژسترون، می‌تواند باعث کاهش گردش خون در پاها و تورم شود. این تغییرات در دوران بارداری و دوره قاعدگی زنان شایع است.
لخته شدن خون
هنگامی که لخته خون در رگ‌های پا تشکیل می‌شود، جریان خون مختل می‌شود و ممکن است باعث تورم و ناراحتی در پاها شود.
آسیب یا عفونت
آسیب یا عفونت در ناحیه پا یا مچ پا می‌تواند باعث افزایش جریان خون به منطقه آسیب‌دیده و در نتیجه تورم گردد.
نارسایی وریدی
در این وضعیت، رگ‌ها قادر به پمپاژ کافی خون نیستند، که باعث تجمع خون در پاها و تورم می‌شود.
پریکاردیت
این بیماری التهاب در اطراف قلب است که می‌تواند باعث تورم شدید و مزمن در پاها و مچ پا شود.
انسداد لنفاوی
انسداد در سیستم لنفاوی می‌تواند باعث تجمع مایعات در بافت‌ها شود که در نتیجه به تورم در بازوها و پاها منجر می‌شود.
پره اکلامپسی
این وضعیت باعث فشار خون بالا در دوران بارداری می‌شود که می‌تواند باعث تورم در صورت، دست‌ها و پاها گردد.
سیروز
التهاب کبد که باعث فشار خون بالا و گردش خون ضعیف در پاها و مچ پا می‌شود و در نتیجه تورم ایجاد می‌کند.
درمان تورم پا و مچ پا در خانه
اگر پا و مچ پای شما ورم دارد ، چندین درمان وجود دارد که می توانید در خانه امتحان کنید. این روشهای درمانی می توانند هنگام تورم و درد مچ پا به شما کمک کنند:
- هر وقت دراز کشیدید ، پاهایتان را بلند کنید. پاها باید به قدری بلند شوند تا بالاتر از قلب شما باشند. ممکن است بخواهید یک بالش را در زیر پاهای خود قرار دهید تا انجام این کار راحت تر شود.
- فعال باشید و روی کشش و حرکات پاها تمرکز کنید.
- میزان مصرف نمک خود را کاهش دهید ، زیرا مصرف زیاد نمک می تواند باعث افزایش مقدار مایعات در پاهای شما شود.
- از پوشیدن انواع لباس های تنگ در اطراف ران خودداری کنید.
- وزن سالم بدن را حفظ کنید.
- حداقل هر ساعت یک بار بایستید یا حرکت کنید ، به خصوص اگر در طولانی مدت نشسته اید یا ایستاده اید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنید؟
اگرچه ورم در اندام تحتانی معمولاً نگرانی ایجاد نمی کند ، اما گاهی اوقات می تواند نشانه ای از جدی بودن یک مشکل باشد. در اینجا چند دستورالعمل کلی وجود دارد که می تواند به شما در تشخیص ورم در هنگام مراجعه به پزشک یا به اورژانس کمک کند.
- بیماری قلبی یا کلیوی دارید و تورم را تجربه می کنید.
- شما به بیماری کبد مبتلا هستید و ورم را در پاها تجربه می کنید.
- مناطق متورم قرمز شده و احساس سوزش می کنند.
- دمای بدن شما بالاتر از حد طبیعی است.
- شما باردار هستید و تورم ناگهانی یا شدید را تجربه می کنید.
- شما داروهای خانگی را امتحان کرده اید ، اما آنها موفق نبوده اند.
- تورم شما بدتر می شود.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به همراه ورم مچ پا و روی پا باید فوراً به بیمارستان بروید:
- درد ، فشار یا سفتی در ناحیه قفسه سینه
- سرگیجه
- گیجی
- احساس سبکی یا ضعف می کنید.
- تنفس یا تنگی نفس
در هنگام مراجعه به پزشک چه انتظاری دارید؟
در حین ملاقات ، پزشک معاینه جسمی را انجام می دهد و در مورد علائم شما از شما سؤال می کند. آماده توضیح درباره مسائل زیر باشید:
- جایی که تورم وجود دارد.
- اوقات روز که ورم مچ پا تمایل به بدتر شدن دارد.
- علائم دیگری که ممکن است تجربه کنید.
- عواملی که به نظر می رسد ورم مچ پا و روی پا را بهتر یا بدتر می کند.
برای کمک به تشخیص علت تورم ، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را دستور دهد:
- آزمایش خون برای مطالعه عملکرد کلیه و کبد و ارزیابی اندامهای مختلف
- اشعه ایکس برای مشاهده استخوان ها و سایر بافت ها
- سونوگرافی برای معاینه اندام ها ، رگ های خونی و بافت ها
- الکتروکاردیوگرام برای ارزیابی عملکرد قلب
اگر ورم مچ پای شما به شیوه زندگی یا صدمه جزئی مربوط باشد ، پزشک شما به احتمال زیاد درمان های خانگی را توصیه می کند. اگر تورم شما نتیجه وضعیت اساسی پزشکی باشد ، پزشک شما ابتدا سعی خواهد کرد که آن وضعیت خاص را درمان کند.
ورم مچ پا ممکن است با داروهای تجویز شده کاهش یابد. با این حال ، این داروها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند ، و معمولاً تنها درصورتی که داروهای خانگی مؤثر نباشند ، مصرف می شوند.
جلوگیری از ورم مچ پا و روی پا
همواره نمی توان از ورم مچ پا و روی پا جلوگیری کرد. با این وجود ، برخی اقدامات برای پیشگیری از آن می توانید انجام دهید. برخی از استراتژی های خوب عبارتند از:
- به طور منظم برای حفظ گردش خون ورزش کنید.
- از نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی خودداری کنید.
- میزان مصرف نمک خود را تنظیم کنید.
نتیجه‌گیری
ورم مچ پا و پا معمولاً در نتیجه تجمع مایعات در نواحی تحتانی بدن ایجاد می‌شود و در بسیاری از موارد ناشی از عواملی مانند سبک زندگی، مصرف دارو یا مشکلات پزشکی است. این مشکل ممکن است در افراد مسن شایع‌تر باشد، اما در هر سنی ممکن است رخ دهد. در حالی که در اکثر مواقع ورم مچ پا خطرناک نیست، در صورت عدم بهبود یا بدتر شدن وضعیت، باید با پزشک مشورت کرد. استفاده از روشهای خانگی مانند استراحت، بالا بردن پاها و کاهش مصرف نمک می‌تواند در کاهش تورم مؤثر باشد. در صورتی که این درمان‌ها مؤثر واقع نشدند یا علائم جدیدی ظاهر شد، مراجعه به پزشک ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
