داروی روموزوزوماب ؛ درمانی جدید برای پوکی استخوان

پوکی استخوان شرایطی است که در آن چگالی استخوان ها کم تر شده و ضعیف تر می شوند . این بیماری 10 میلیون نفر را در آمریکا درگیر کرده است (تقریبا 8 میلیون زن و 2 میلیون مرد) . با ضعیف شدن استخوان ها ، احتمال شکستگی ستون فقرات ، مفصل  ران و بازو زیاد می شود . این بیماری منجر به درد شده و کیفیت زندگی فرد را کاهش می دهد . هر چیزی که بتواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهد ، پیامد های عمده ای در زمینه ی سلامت عمومی جامعه خواهد داشت ؛ به همین منظور ، یک داروی جدید به نام روموزوزوماب، توجه افراد بسیار زیادی را به خود جلب کرده است .

داروی پوکی استخوان

هم اکنون تعدادی دارو برای درمان پوکی استخوان در دسترس است ؛ این دارو ها :

• از تجزیه ی استخوان ها جلوگیری می کنند ( درمان های ضد تحریک ) . به عنوان مثال می توان به بیس فسفونات ها مانند آلندرونات (Fosamax) که قرص است و زولدرونات (Reclast) که به صورت داخل وریدی تجویز می شود ، اشاره کرد. انواع دیگر عوامل ضد تحریک شامل رالوکسیفن (Evista) و دنوزوماب (Prolia) است.
• تقویت تشکیل استخوان (درمان های آنابولیک). به عنوان مثال می توان به تری پاراتید (Forteo) و آبالوپاراتید (Tymlos) اشاره کرد.

اکنون برای اولین بار از سال 2010 ، یک کلاس جدیدی از دارو برای درمان پوکی استخوان در دسترس قرار گرفت . روموزوزوماب (Evenity) در گروهی به نام بازدارنده های اسکلروستین است و به عنوان یک عامل آنابولیک در نظر گرفته می شود.

اسکلروستین پروتئینی است که به تنظیم متابولیسم استخوان کمک کرده و از ساخت استخوان جدید جلوگیری می کند ؛ این پروتئین ، خود توسط سلول های استخوانی ساخته می شود . روموزوزوماب جلوی ساخت اسکلروستین ، که بازدارنده ی تشکیل سلول های استخوانی جدید است را می گیرد ؛ نتیجه ی استفاده از این دارو ، افزایش ساخت استخوان های جدید است ؛ روموزوزوماب حتی در مقیاس های کم تر می تواند باعث کاهش تحلیل استخوان (تجزیه ی استخوان) شود .

مصرف روموزوزوماب ، برای زنانی که دوره ی یائسگی خود را گذرانده و در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دارند ، توسط سازمان FDA تائید شده است . سابقه ی شکستگی های ناشی از پوکی استخوان ، عدم موفقیت و یا عدم تحمل در سایر روش های درمانی دیگر ، از دلایل اصلی بررسی و مورد توجه قرار گرفتن روموزوزماب است .

داروی روموزوزوماب چگونه استفاده می شود ؟

برای استفاده از یک دوز کامل این دارو ، رومزوزوماب ، یک بار در ماه و توسط دو سرنگ از پیش پر شده تزریق می شود .

باید به مدت یکسال از این دارو استفاده کرد ،  زیرا فعالیت استخوانی سازی آن پس از 12 ماه کاهش می یابد. زنانی که از این روش درمانی استفاده می کنند ، باید به مقدار کافی ویتامین D و کلسیم را در طول درمان ، دریافت کنند .

تحقیقات چه اطلاعاتی را برای داروی جدید پوکی استخوان در اختیار ما قرار می دهند ؟

دو آزمایش بزرگ که در مجله ی پزشکی نیوانگلند منتشر شده است ( بودجه ی این دو آزمایش توسط تولید کننده های دارو تامین می شود ) ، نگاه ویژه ای به این داروی جدید کرده اند .

در یکی از این آزمایشات ، 7000 زن یائسه ی مبتلا به پوکی استخوان ، برای اندازه گیری تراکم استخوان آن ها ، مورد آزمایش قرار گرفته اند . به مدت یک سال ، نیمی از آن ها روموزوزماب و نیمی دیگر دارونما (داروی غیر فعال) دریافت کردند ؛ زنانی که از روموزوزوماب در مقابل دارونما استفاده می کردند ، شکستگی های مهره ای بسیار کمتری داشتند .

در سالِ دومِ این مطالعه ی درمانی ، به همه ی شرکت کنندگان – هر دو گروه – داروی ضد جذب دنوزوماب داده شد . در بین زنانی که در سال اول روموزوزماب و در سال دوم دنوزوماب دریافت کرده بودند ، 21 مور شکستگی مهره ای و در بین زنانی که پس از مصرف دارونما در سال اول ، دنوزوماب برای آن ها تجویز شد ، 84 نفر به این شکستگی مبتلا شدند .

در یک آزمایش دیگر بیش از 4000 زن یائسه مبتلا به پوکی استخوان ، همراه با سابقه ی شکستگی های مربوطه ، مورد بررسی قرار گرفتند . نیمی از این گروه در سال اول به صورت ماهیانه تحت درمان توسط روموزوزوماب قرار گرفته و پس از آن در سال دوم هفته ای یک بار آلندرونات مصرف کردند . گروه دوم ، سال اول و دوم ، تنها از داروی آلندرونات به صورت هفتگی استفاده کردند .

در پایان این آزمایش :

• در بین کسانی که در سال اول روموزوزماب دریافت کرده نسبت به کسانی که برای دو سال متوالی آلندرونات مصرف کردند ، شکستگی ستون فقرات جدید کمتری مشاهده شد .
• شکستگی لگن نیز در بین کسانی که روموزوزوماب دریافت کرده بودند ، کمتر اتفاق افتاد .
• تراکم استخوان در گروه دریافت کننده روموزوزوماب نیز بیشتر بود.

اثرات جانبی احتمالی داروی روموزوزوماب برای پوکی استخوان چیست ؟

درد مفصل و سردرد از شایع ترین عوارض جانبی روموزوزماب است . به ندرت ، برخی از افراد دچار از دست دادن بافت استخوان (استئونکروز) در فک و شکستگی های غیرمعمول در استخوان ران می شوند. (این مورد نیز به ندرت در پی استفاده از بی فسفونات ها و دونوزوماب اتفاق می افتد) .

به علاوه ، خطر حملات قلبی ، سکته مغزی و مرگ قلبی عروقی در بین کسانی که در سال اول به آن ها روموزوزوماب داده اند کمی بیشتر از آن هایی بود که برای هر دو سال آلندرونات دریافت کرده بودند . در صورتی که سابقه ی ابتلا به حملات قلبی و یا سکته مغزی داشته اید ، از پزشک خود در مورد دارو های جایگزین روموزوزماب سوال کنید .

در نهایت

ما هنوز اطلاعات بلند مدت از مصرف داروی روموزوزماب را در اختیار نداریم ؛ اما اثر دوگانه ی این دارو یعنی افزایش استخوان سازی و کاهش تحلیل استخوان ، این دارو را به عنوان یک داروی مفید ، به خصوص برای زنان یائسه ای که در معرض پوکی استخوان قرار دارند ، معرفی کرده اند .

بر اساس این تحقیقات ، یک سال درمان با روموزوزوماب و به دنبال آن مصرف یک عامل ضد تحریک مانند آلندرونات ، زولدرونات و یا دنوزوماب یک روش درمانی موثر و جدید برای گروه خاصی از زنان است که پوکی استخوان آن ها را تهدید می کند . با این حال ، هزینه ی این روش درمانی نیز باید در نظر گرفته شود . این روش درمانی ممکن است ریسک های کوچک اما خطرناکی داشته باشد ، پس قبل از اقدام به شروع این درمان ، در مورد این خطرات به طور کامل با پزشک صحبت کنید .

در نهایت ، تحقیقات طولانی مدت بیشتری برای کمک به تعیین ایمنی و اثربخشی روموزوزماب در طول زمان لازم است .