اکثر بیماران پس از جراحی ستون فقرات بهبود می‌یابند، بااین حال شماری از بیماران بهتر نمی‌شوند و متاسفانه شرایط تعداد کمی از آنان حتی وخیم‌تر می‌شود.

دلایل موفقیت‌آمیز نبودن جراحی ستون فقرات

دلایل بسیاری باعث می‌شود که جراحی ستون فقرات موفقیت‌آمیز نباشد. بر اساس پژوهش انجام شده در این زمینه، تنگی کانال‌های عصبی (فورامن عصبی) و درد ناشی از خود دیسک (درد دیسکوژنیک) رایج‌ترین دلایل این مشکل به شمار می‌آید، اگرچه گاهی بیش از یک دلیل به بروز درد دامن می‌زند. دلایل متعددی را می‌توان برای ناموفق بودن این جراحی نام برد، بعضی از آنها تخصصی هستند و به روش انجام جراحی مربوط می‌شوند، به این معنا که جراح نتوانسته است مشکل را برطرف کند. حال آن که بعضی دلایل ناشی از تشخیص اشتباه هستند، یعنی این که جراحی به منظور رفع مشکل مشاهده شده در اسکن‌ها یا تصاویر پرتونگاری انجام شده است، اما عارضه تشخیص داده شده در واقع منشأ اصلی درد نبوده است. البته تعدادی از جراحی‌هایی که در آنها مشکل اولیه درمان شده است، از آن رو ناموفق پنداشته می‌شوند که مشکل کاملاً جدیدی با علائم یکسان بروز می‌یابد. پزشکان متخصص کلینیک دکتر یزدانی منشأ اصلی درد هر بیمار را به دقت پیدا می‌کنند.

علائم و نشانه ها

عمل ناموفق ستون فقرات علائم گوناگونی را در شدت‌های مختلف به دنبال دارد که بعضی از آنها عبارت‌اند از:

• درد مداوم یا مزمن
• عارضه‌های جدید ستون فقرات
• درد در بالا یا پایین سطحی از ستون فقرات که درمان شده است.
• محدود شدن توانایی حرکت
• از بین نرفتن علائم پیشین
• درد سنگین در ناحیه گردن، کمر و پشت بدن یا پاها
• درد تیز یا خنجری در پایین تنه
• عدم تحرک مفصل‌های ستون فقرات
• گرفتگی یا اسپاسم
• اضطراب
• افسردگی
• وابستگی به داروهای تجویزی

روش یافتن دلیل و راه حل

بر روی برخی بیماران باید جراحی دیگری انجام شود، اما تجویز دارو یا تحریک نخاع یا ترکیبی از روش‌های درمانی غیرجراحی برای درمان بسیاری از بیماران کفایت می‌کند. دیگر بار بر این نکته تاکید می‌کنیم که برای هر بیمار باید برنامه درمانی منحصر به فردی متناسب با شرایط و نیازهای وی طراحی شود. جراحی بسته ستون فقرات نیز یکی از راه های بدون جراحی است که امروزه کاربرد فراوانی دارد.

راه ها و روش های درمان

چون درد پس از جراحی ناموفق ستون فقرات یک عارضه خاص ستون فقرات محسوب نمی‌شود، علائم و شرح حال پزشکی هر بیمار باید به دقت و به طور کامل بررسی شود و مشکل اصلی به خوبی تشخیص داده شود تا بهترین روش درمان تعیین گردد.

1. تزریق در فضای اپیدورال: تزریق کورتیکواستروئید درد و التهاب ناشی از فتق دیسک، سیاتیک یا تنگی کانال نخاع را بدون نیاز به انجام جراحی کاهش می‌دهد.

2. تزریق در مفصل فاست: درد و التهاب نشأت گرفته از این مفصل‌ها به کمک این تزریق برطرف می‌شود. تسکین درد برای زمانی طولانی یکی از مزایای این درمان کارآمد است.

۳٫     تحریک نخاع: پالس‌های برق ملایمی با قرار دادن تجهیزات مخصوص در بدن به نخاع ارسال می‌شود.

تحریک نخاع (SCS) فن‌آوری نوینی است که شماری از سخت‌ترین مشکلات دردناک را درمان می‌کند. این روش با توجه به کارآمد بودن‌اش در تسکین دردهای مزمن غالباً در مواجهه با درد عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۴٫     رادیوفرکوئنسی: قطع عصب‌ها به وسیله حرارت انرژی امواج رادیوفرکوئنسی درد ناشی از آسیب دیدگی مفصل‌های فاست را کاهش می‌دهد.

رادیوفرکوئنسی صرفاً زمانی انجام می‌شود که پزشک مطمئن شده بود مفصل‌های فاست منشأ درد هستند. این مفصل‌ها مفصل‌های کوچکی هستند که بین مهره‌ها قرار دارند و انعطاف پذیری و پایداری ستون فقرات را تامین می‌کنند. سندرم فاست هنگامی رخ می‌دهد که یک یا چند مفصل فاست ملتهب یا تحریک شده باشد.

پیشگیری و اقدام‌های احتیاطی

از آنجایی که علت کمر درد پس از جراحی کمر در عوارض گوناگون مرتبط با جراحی گردن یا کمر ریشه دارد، یگانه راه جلوگیری از بروز این درد اجتناب از انجام این جراحی است.

اما اجتناب از انجام این جراحی دشوار خواهد بود، اگر تنها درمان موجود برای تسکین درد کمر یا گردن باشد. به این ترتیب بیمار بر سر این دوراهی می‌ماند که آیا بهتر است تمام عمر با دردی مداوم دست و پنجه نرم کند یا با انجام جراحی‌ای موافقت کند که شاید عارضه را بهبود بدهد، شاید هم تأثیری نداشته باشد یا حتی شرایط را وخیم‌تر کند.

جراحی ستون فقرات معمولاً به منظور کاهش فشار روی ریشه‌های عصبی در تنگنا قرار گرفته یا پایدار ساختن مفصلی دردناک انجام می‌شود. دلیل انجام جراحی باز گردن یا کمر هر چه که باشد، نقص مادرزادی، آسیب دیدگی یا فرسایش طبیعی ناشی از افزایش سن یا استفاده بیش از حد، تفاوتی نمی‌کند و جراحی ممکن است ناموفق باشد و درد تسکین نیابد.